- Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi
- Vol: 1 Issue: 2
- ORTAÇAĞ İSLAM SİKKELERİNDE HELLEN, ROMA-BİZANS ETKİSİ
ORTAÇAĞ İSLAM SİKKELERİNDE HELLEN, ROMA-BİZANS ETKİSİ
Authors : Ulaş Töre Sivrioğlu
Pages : 50-71
View : 33 | Download : 13
Publication Date : 2014-12-01
Article Type : Other
Abstract :Bu çalışmada Ortaçağ İslâm dünyasında basılan sikkelerde Hellenistik Roma-Bizans ektikleri incelenmiştir. Arap kent ve toplulukları İslâm öncesinden itibaren ticarî faaliyetlerinde Hellen-Roma taklidi sikkeler kullanmışlardır. İslâm’dan sonra da Araplar tedavüldeki Bizans ve Sâsâni paralarını kullanmış ve Emevîlerle birlikte bu paraların benzerlerini kestirmeye başlamışlardır. Ancak Abdülmelik b. Mervan (680-705)devrinde üzerinde figürler bulunan Bizans/Sâsâni tipinde sikke kestirmeye son verilerek, üzerinde yalnızca Kuran’dan âyetler yer alan yeni tipte sikke modellerine geçilmiştir. Abdülmelik’in reformlarına rağmen figürlü sikkeler nadiren de olsa üretilmeye devam edilmiş, Bizans taklidi modeller XI.-XII Asırlarda Anadolu, Suriye ve Irak’ta kurulan Türkmen devletleri tarafından yeniden yaygınlaştırılmıştır. Türkmen devletleri’nin kestirdikleri sikkeler sadece çağdaş Bizans paralarını değil, tedavülden asırlar önce kalkmış olan Hellenistik ve Roma sikkelerinin de örnek alınması nedeniyle farklı bir bağlamda değerlendirilmelidir. Hellen-Roma/Bizans modelli sikke kestirilmesi İslâm dünyasında XII. asrın sonuna kadar devam etmiş bir dizi etmenin sonucunda terk edilmiştir. Bu çalışmada İslâm hanedanlarının Hellenistik, Roma ve Bizans tipi sikkeler kestirmesinin ve bir süre sonra bu tip sikkelerin ortadan kalkmasının nedenleri sorgulanmıştır.Keywords : İslâm, Hellenistik, Roma, Bizans, Sikke, Etkileşim