- Kastamonu Eğitim Dergisi
- Vol: 28 Issue: 4
- Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Tipik Gelişen Kardeşlerinin Davranışsal, Sosyal Ve Duygusal...
Otizm Spektrum Bozukluğu Olan Çocukların Tipik Gelişen Kardeşlerinin Davranışsal, Sosyal Ve Duygusal Özellikleri
Authors : Hatice Şengül Erdem, Yeşim Fazlioğlu
Pages : 1776-1788
Doi:10.24106/kefdergi.4105
View : 20 | Download : 6
Publication Date : 2020-07-20
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) olan çocukların tipik gelişen kardeşlerinin davranışsal, sosyal ve duygusal özellikleri ile bu özelliklerin otizm şiddeti ve annelerin depresyon düzeyleri ile ilişkisi incelenmiştir. Araştırma, nicel araştırmalardan korelasyonel araştırma ile nedensel karşılaştırma araştırması olarak desenlenmiş ve çalışma grubu araştırma ve karşılaştırma grubu olarak ikiye ayrılmıştır. Araştırma grubunda OSB’li kardeşi olan 90 çocuk (6-16 yaş) ile anneleri, karşılaştırma grubunda ise hem kendisi hem de kardeşleri tipik gelişen 90 çocuk (6-16 yaş) ile anneleri yer almıştır. Veriler annelerden ölçekler aracılığı ile toplanmış ve istatistiksel analizleri yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre OSB’li çocukların kardeşleri sosyal, davranışsal ve duygusal alanlarında daha yoğun uyum zorlukları yaşamakta ve karşılaştırma grubundaki çocuklara göre daha çok dışa ve içe yönelimli davranış sorunları sergilemektedirler. OSB’li kardeşlerin otizm şiddeti arttıkça kardeşlerdeki içe yönelimli ve dışa yönelimli davranış sorunları ve toplam problem düzeyleri artmaktadır. Araştırma grubun-daki annelerin depresyon düzeylerinin OSB şiddeti ile anlamlı bir ilişkisi çıkmazken tipik gelişen kardeşlerin tüm özellikleri ile arasında pozitif yönlü bir ilişki ortaya çıkmıştır. Tüm bu sonuçlar OSB’li çocukların tipik gelişen kardeşlerinin duygusal, sosyal ve davranışsal özelliklerin OSB’den olumsuz yönde etkilendiğini, OSB şiddeti ile annelerin ruhsal özelliklerinin de bu özelliklerde anlamlı bir yordayıcı olduğunu göstermektedir. Araştırma sonucuna göre OSB’li çocukların tipik gelişen kardeşlerin gelişim açısından risk altında olduğu ve kardeşlerle birlikte annelerin de desteklenmesi gerektiği görülmüştür. Tüm aile bireylerini kapsayan sistemli destek ve uyum programlarına ihtiyaç olduğu söylenebilir.Keywords : anne depresyonu, davranışsal uyum, duygusal özellik, tipik gelişen kardeş, OSB şiddeti