- Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi
- Vol: 24 Issue: 43
- Ahlaki Çözülmenin Bir Öncülü Olarak Karanlık Üçlü: Bir Alan Araştırması
Ahlaki Çözülmenin Bir Öncülü Olarak Karanlık Üçlü: Bir Alan Araştırması
Authors : Zafer Aykanat, Tayfun Yildiz
Pages : 891-909
View : 15 | Download : 4
Publication Date : 2022-12-30
Article Type : Research
Abstract :Ahlaki çözülme, insanların suçluluk duymadan başkalarına zarar verebildikleri sosyo-bilişsel süreç olarak değerlendirilirken, karanlık üçlü ortak özellikleri saldırgan eğilimler, sınırlı empatik yetenekler, baskınlık ve düşmanlığın bir karışımını yansıtan kişilerarası ilişkiler, aldatma, yalan söyleme gibi eğilimiler olarak değerlendirilir. Bu araştırmanın amacı karanlık kişilik özelliklerinin ahlaki çözülmenin bir öncülü olarak ortaya konulabilmesi ve karanlık kişilik özelliklerinin ahlaki çözülme üzerindeki etkisini sosyal bilişsel teori kapsamında araştırmaktır. Bu amaç çerçevesinde Ardahan Valiliği’ne bağlı kamu kurumlarında çalışan 226 kişiye kolayda örnekleme yöntemi kullanılarak ölçekler ve kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Çalışmada karanlık üçlüyü ölçmek için makyavelizm, narsisizm ve psikopati boyutlarını içeren ölçek ve ahlaki çözülmeyi içeren tek boyutlu ölçek uygulanmıştır. Ölçekler için uygulanan istatistiki analizler sonucunda ortaya konan araştırma modeli sınanmıştır. Yapısal eşitlik modellemesi analizine göre sınanan modelin uyum indekslerinin kabul edilebilir olduğu bulgulanmıştır. Araştırma sonuçlarında karanlık üçlünün ahlaki çözülmeyi anlamlı ve pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Karanlık üçlünün alt boyutları olan makyavelist davranışın ahlaki çözülmeyi negatif etkilediği fakat anlamlı olmadığı, psikopati ile narsisist davranışın ahlaki çözülmeyi anlamlı ve pozitif etkilediği görülmüştür.Keywords : Ahlaki Çözülme, Karanlık Üçlü, Narsizm, Psikopati, Makyevelizm.