- Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi
- Vol: 24 Issue: 42
- Determination with Gene Expression Programming of the Relationship Between Socio-Economic Variables ...
Determination with Gene Expression Programming of the Relationship Between Socio-Economic Variables and Greenhouse Gas Emissions in Turkey
Authors : Derya Şencan, Erkan Dikmen
Pages : 81-96
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2022-06-27
Article Type : Research
Abstract :Ekonomik kalkınmanın en önemli göstergelerinden biri çevre kalitesidir. Çevre kirliliği ve iklim değişikliğinin en önemli kaynaklarından biri sera gazı emisyonlarıdır. Bu çalışmada, enerji tüketimi, ekonomik kalkınma (GSYİH) ve nüfusa bağlı olarak sera gazı (GHG) emisyonlarını tahmin etmek için Gen İfade Programlamasına (GEP) dayalı yeni bir yaklaşım kullanılmıştır. GEP modelinin güvenilirliği, çeşitli istatistiksel göstergeler kullanılarak belirlenmiştir. Enerji tüketimi-GSYİH-nüfus ve GHG emisyonları arasındaki ilişkide R2, MAPE ve RMSE değerleri sırasıyla 0.99337, 0.06987 ve 7.1355 olarak bulunmuştur. Duyarlılık analizi sonucunda enerji tüketiminin sera gazı emisyonları üzerinde en yüksek etkiye sahip olduğu görülmüştür. Elde edilen sonuçlar, Gen İfade Programlamanın sera gazı emisyonlarını modellemek için başarılı bir şekilde kullanılabileceğini göstermektedir.Keywords : Gen ifade programı, sera gazı emisyonları, enerji tüketimi, ekonomik kalkınma, nüfus