- Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi
- Vol: 2 Issue: 1
- KARAMAN SARIVELİLER YÖRESİNDE KINA AĞITLARI VE GELİN OKŞAMA
KARAMAN SARIVELİLER YÖRESİNDE KINA AĞITLARI VE GELİN OKŞAMA
Authors : Ayşen Özçimen
Pages : 22-34
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2019-06-27
Article Type : Research
Abstract :Kültürel değerlerimizden biri olan kına ağıtları ve gelin okşama etkinliği sosyo-kültürel yaşamdaki değişimlere bağlı olarak yavaş yavaş yok olmaktadır. Bu çalışmanın konusu, ağıt söyleme (yas etme) geleneğinin son kalelerinden biri olarak değerlendirilebilecek bir bölgedeki kına ağıtlarıdır. Kına ağıtları, düğün törenleri içinde yer alan ve gelinin baba evinde kalacağı son gece yapılan geleneksel uygulamalardan olan kına gecelerinde geline kına yakarken, gelinin yakınları olan kadınlar tarafından hüzünlü, yanık bir ezgiyle doğaçlama olarak söylenir. Çalışmanın amacı, sözlü kültürümüzde önemli bir yeri olan ve günümüzde unutulmaya yüz tutmuş geleneksel değerlerimizden kına ağıtlarını incelemektir. Ele alınan bölgesel kına ağıtlarının yazılı dile aktarılmasına aracılık ederek, unutulmasının engellenmesi ve gelecek kuşaklara iletilmesi öngörülmektedir. Bu bağlamda derlenen ağıtlarda metin türüne özgü anlamsal, kavramsal ve estetik yapı gibi ayrıntılı özelliklerin incelenmesi çalışmanın kapsamına dahil edilmemiştir. Derlemeler, Karaman ili, Sarıveliler ilçesi, Mençek köyünde yaşayan 9 kadın katılımcıdan toplanmıştır. Katılımcıların yaşları 71-93 arasındadır. Bu yörede kına gecesi ve gelin okşama geleneği son yıllarda iyice azalmaktadır. Adı geçen kültürü yaşatan ve ağıt sözlerini hatırlayabilen kaynak kişilere ulaşmak kolay değildir. Bu nedenle ulaştığımız verilere önemli bir özgünlük değeri yüklenebilir. Derlenen ağıtlar içerik açısından incelendiğinde, yöre insanının gelenek ve görenekleri, duyuş ve düşünüş tarzı, hayata bakış açıları hakkında ipuçları verdiği görülmüştür.Keywords : Türk Halk kültürü, kına ağıtları, gelin okşama, Sarıveliler