- Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi
- Vol: 12 Issue: 1
- Drosophila: A Promising Model for Evaluating the Toxicity of Environmental Pollutants
Drosophila: A Promising Model for Evaluating the Toxicity of Environmental Pollutants
Authors : Eşref Demir, Fatma Turna Demir
Pages : 101-118
Doi:10.7212/karaelmasfen.1097904
View : 7 | Download : 3
Publication Date : 2022-06-01
Article Type : Review
Abstract :Çevre kirliliği artık sağlığımız ve gıda güvenliğimiz üzerinde olumsuz etkileri olan önemli bir küresel sorun haline gelmiştir. İnsanlar ve hayvanlar, günlük olarak kendilerini zayıflatıcı kontaminasyon seviyelerine maruz kalmaktadır. Dünya genelinde tek başına hava kirliliği başlıca akciğer kanseri, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), felç, kalp yetmezliği ve solunum yolu enfeksiyonları sebebiyle her yıl milyonlarca erken ölüme neden olmakta ve Dünya Sağlık Örgütü (WHO)’ne göre, insanlığın %99’u önerilen seviyelerin üzerinde kirletici içeren havayı solumaktadır. 2022-2025 için iklim değişikliği ve biyolojik çeşitliliğin yanı sıra Birleşmiş Milletler (BM), üçüncü desteğini "kirlilik içermeyen bir gezegen” hedefi olarak belirlemiştir. Kirliliği azaltmak ve kirlilikle ilgili hastalık yükümüzü hafifletmek için hedefe özel stratejiler geliştirmemiz gerekmektedir. Bu amaçla, her bir kimyasal ve doğal kirleticinin risk değerlendirmesi ve toksisite çalışmalarından elde edilen somut kanıtlar çok önemli görünmektedir. Her kirletici için olası etki mekanizmalarını araştırmak ve kapsamlı in vivo hayvan testleri yoluyla bu kirleticilerin toksik potansiyellerini ve güvenli sınırlarını saptanmak için titiz çaba gösterilmelidir. Yüksek çalışma maliyetleri ve daha yüksek omurgalıların kullanımına ilişkin etik sorunlar gibi çeşitli faktörler, geleneksel in vivo testlerin verimli kullanımını engelleyici bir şekilde kısıtlamaktadır. Bu nedenle, toksisite çalışmaları için D. melanogaster gibi daha basit ve dinamik model organizmalar tercih edilebilir, çünkü insan hastalıklarıyla ilgili genlerin %75’inin D. melanogaster’de homologları olduğu bilinmektedir, bu da farklı anomalilerin araştırılmasını kolaylaştırmaktadır. Bu derleme, D. melanogaster kullanılarak çevresel kirleticilerle ilgili çalışmaları belirterek çevresel kirleticilere maruz kalmayla ilgili risklerin kapsamlı bir analizini sunmayı amaçlamaktadır.Keywords : Drosophila melanogaster, Çevresel kirleticiler, Risk değerlendirmesi, Ekotoksisite, In vivo model organizma, Sağlık