- Karaelmas Fen ve Mühendislik Dergisi
- Vol: 9 Issue: 1
- Lutein and Zeaxanthin: Health-Friendly Nutrients
Lutein and Zeaxanthin: Health-Friendly Nutrients
Authors : Özge Duygu Okur
Pages : 56-61
Doi:10.7212/zkufbd.v9i1.1229
View : 12 | Download : 5
Publication Date : 2019-01-01
Article Type : Other
Abstract :Karotenoidler, sağlıklı bir diyetin önemli bileşenleri olan yağda çözünen besin maddeleridir. Karotenoidler arasında, lutein ve zeaksantin, diyette en fazla bulunan karotenoidlerden ikisidir. İnsanlar lutein veya zeaksantin bileşiklerini de novo şartlarda sentezleyememekte, bu nedenle diyet, insan vücudunda bu bileşiklerin tek kaynağı olarak yer almaktadır. Bu iki karotenoid yeşil yapraklı sebzelerde ve tavuk yumurtası sarısında yüksek miktarlarda bulunmaktadır. Aynı zamanda, lutein ve zeaksantin, ıspanak ve brokolide serbest formda; mango, portakal, papaya, kırmızı biber, yosun ve sarı mısırda ise ester formunda bulunmaktadır. Göz makula yapısı, bu iki karotenoid için bir depodur. Lutein ve zeaksantinin bir diyette daha fazla alınmasının katarakt riskini ve yaşa bağlı makula dejenerasyonu riskini azalttığını göstermiştir. Lutein ve zeaksantin hem retinal hem de kardiyovasküler hastalığın etiyolojisinde muhtemel bir faktör olan lipid peroksidasyonunu inhibe etmektedir. Aynı zamanda uzun süreli karotenoid alımının bazı kardiyovasküler hastalık, inme ve kanser riskini azalttığı düşünülmektedir. Cildin UV ışınlarına maruz kalması; reaktif oksijen türlerini, deri hücrelerinde iltihaplanmayı ve iltihaplanmaya bağlı kızarıklıkları oluşturmaktadır. Lutein ve zeaksantin, bu koşullardaki tekli oksijen veya nötralize edici fotosensitizörleri söndürerek hücresel hasarı önleyebilmektedir. Bu makalenin amacı, sağlıkla ilişkili olarak lutein ve zeaksantin’in besin kaynaklarına, etki mekanizmalarına ve karakteristik özelliklerine ilişkin bilimsel literatürü içermektedirKeywords : Karotenoid, Sağlık, Lutein, Zeaksantin