- Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi
- Vol: 9 Issue: 1
- FİLM ELEŞTİRİSİNDE BİÇİM-İÇERİK SORUNU
FİLM ELEŞTİRİSİNDE BİÇİM-İÇERİK SORUNU
Authors : Hakan Savaş
Pages : 18-95
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2019-06-30
Article Type : Research
Abstract :Sanat yapıtlarının çözümlemesi ve eleştirisi söz konusu olduğunda, sanat felsefesinin süregelen tartışma konularından birinin de biçim-içerik ilişkisi olduğu söylenebilir. Yapıtın "ne" anlattığı ve "nasıl" anlatıldığı arasındaki ilişki, o yapıtın çözümlemesi ve eleştirisi açısından belirleyici önem taşır. Söz konusu bu iki öğe (ne-nasıl; biçim-içerik) arasındaki ilişkinin bir soruna dönüşmesinin nedeni ise önceliğin hangisine verilmesi gerektiğine ilişkin farklı düşünce ya da yaklaşımlardan kaynaklanır. Film dilinin estetiği ve bu dilde anlamın oluşması açısından biçimin de içeriğin de önemli olduğu kabul edilir; ancak öncelikli, temel ya da belirleyici önem taşıyanın biçim mi yoksa içerik mi olduğu sorusu tartışmaya açık bir sorudur. Biçim-içerik ilişkisi, öbür sanat dallarında olduğu gibi, sinema sanatında da önemli bir tartışma konusudur. Filmin çözümlemesinde kullanılacak yöntemi ve çözümlemenin dayandığı kuramı, eleştiride izlenecek yolu büyük ölçüde belirleyen, öncelikli önemin biçime mi yoksa içeriğe mi verileceğine ilişkin karardır. Bu nedenle, bir filmin değerlendirilmesinde, sinema sanatı açısından taşıdığı değerin belirlenmesinde, biçim-içerik sorununa ilişkin kavramların açıklık kazanması gerektiği düşünülebilir. Bu çalışmanın amacı film eleştirisinde konu, içerik, öz, biçim ve biçem kavramları ile bu kavramlar arasındaki ilişkilere bir açıklık getirmeye çalışmak; böylece eleştiride izlenecek yola, yönteme ilişkin kavramsal bilgi temelinde bir öneri sunabilmektir. Bu amaçla yanıtlanması beklenen sorular şunlardır: "Bir filmin konusu ile içeriği, içeriği ile özü arasında nasıl bir fark vardır?”,"İçerik ve özün, biçim ve biçemle arasındaki bağ nasıl kurulur?”, "Filmin değerlendirilmesinde, önceliğin içeriğe verilmesi hangi nesnel gerekçeye dayandırılabilir?”,"Eleştiride nesnellik yalnızca biçim incelemesi ve çözümlemesiyle sağlanabilir mi?”. Bu sorulara verilecek yanıtların, film çözümlemesi ve eleştirisinde içeriğe verilen önceliğin ve önemin açıklanmasını, aydınlatılmasını sağlayacağı düşünülmektedir.Keywords : Sinema, eleştiri, film eleştirisi, içerik, biçim, öz, biçem