- Akademik Siyer Dergisi
- Issue: 6
- İslamî Tebliğ Sürecinde Mahzûmoğulları –Kabilevî ve Bireysel Duruş Açısından Bir Değerlendirme–...
İslamî Tebliğ Sürecinde Mahzûmoğulları –Kabilevî ve Bireysel Duruş Açısından Bir Değerlendirme–
Authors : Mehmet ŞİMŞEK
Pages : 93-110
Doi:10.47169/samer.1057610
View : 7 | Download : 2
Publication Date : 2022-06-30
Article Type : Research
Abstract :Kusay b. Kilâb’ın Huzâa kabilesini Mekke şehrinin idaresinden uzaklaştırmasından sonra İslâmiyet’e kadar uzanan dönem içerisinde Kureyş kolları arasında farklı zamanlarda çeşitli nedenlerden dolayı gruplaşmalar meydana gelmiştir. Kusay b. Kilâb’ın vefatından sonra meydana gelen Ahlâf-Mutayyebûn ayrılığı Kureyş batınları arasında gruplaşmaların yaşanmasına sebebiyet veren olayların başında gelmektedir. Batınlar arasında yaşanan rekabetin ilk kıvılcımı bu idarî görevlerin paylaşımı meselesi olmuştur. O dönemden Hz. Peygamber’e ilk vahyin geldiği döneme kadar farklı zamanlarda yaşanan olaylar, Kureyş batınları arasındaki gruplaşmayı belirginleştirmiştir. Benî Mahzûm da bu gruplaşmalar sırasında kendi çıkarları doğrultusundaki yerini almıştır. Hz. Peygamber ile akrabalık bağı bulunan Benî Mahzûm, risâletten önce Ahlâf-Mutayyebûn çekişmeleri, Kâbe’nin tamiri gibi olaylarda öne çıkarken İslâmiyet’in ilk yıllarında ise Hz. Peygamber’e karşı oluşturulan muhalif hareketin liderliğini yürütenler arasında bulunmaktadır. Kaynaklarda genellikle Emevîlerin, Hz. Peygamber’e karşı muhalefetleri aktarılmasına rağmen Bedir’e kadar asıl muhalif tutumun Benî Mahzûm tarafından sergilendiği açıkça anlaşılmaktadır. İlk Müslümanlar arasında bulunan önemli şahsiyetlerin bir kısmı da bu batına mensuptur. Kureyş kolları arasında da dikkat çeken Benî Mahzûm, sahip olduğu ekonomik ve siyasi güç dolayısıyla bi’setin ilk yıllarında meydana gelen hâdiselerde öne çıkmaktadır.Keywords : Siyer, Kureyş, Benî Mahzûm, Mekke, Kabile