- Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 10 Issue: 18
- 1877-1878’den 1920’ye Kadar Kars ve Çevresinde Rus-Ermeni İşbirliği
1877-1878’den 1920’ye Kadar Kars ve Çevresinde Rus-Ermeni İşbirliği
Authors : Arzu BOY
Pages : 109-132
View : 9 | Download : 3
Publication Date : 2018-06-04
Article Type : Research
Abstract :Rusların Anadolu üzerindeki planları çok önceki dönemlere dayanmaktadır. Rusya, Osmanlı Devleti’nin 1800’lü yıllarda zayıflamasıyla planlarını hayata geçirmeye koyuldu. 1877-1878 Osmanlı- Rus Savaşı’na kadar sıcak denizlere inme ve boğazları ele geçirme şeklindeki amaçlarını Panslavist bir politikayla gerçekleştirmeye çalışan Rusya, bu savaştan sonra özellikle Ermeniler üzerine yoğunlaştı. Savaş’ın ardından Elviye-i Selase’yi ele geçirmeleriyle birlikte amaçlarına ulaşabileceklerini düşünen Ruslar, Anadolu’ nun kapısı olarak bilinen Kars yoluyla bütün Ermenileri kışkırttı ve Ermeniler, amaçlarına giden yolda mihenk taşı olarak görüldü. 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Ermeni Sorunu ilk defa ortaya çıktı. Çünkü bu savaş esnasında Ermeniler, Ruslar tarafından kışkırtılarak Osmanlı Devleti ’ ne karşı harekete geçti. Bu savaşı takip eden yıllarda Ruslar, Ermenilerle temaslarını devam ettirerek Kars ve çevresinde huzursuzlukların yaşanmasına sebep oldu. I. Dünya Savaşı’nda ise yine Rusların etkisiyle Ermeni Sorunu uluslararası bir boyut kazandı. Savaş esnasında Rus ordusunda Ermeni gönüllülerinden birlikler oluşturuldu ve bunların çoğu Rusya’ya giderek eğitim alıp tekrar Osmanlı Ordusu’nun karşısına çıktı. 3 Mart 1918’de Brest Litowsk Antlaşması ile Rusların geri çekilmesinin ardından bölgedeki Ermeniler, Ruslardan her türlü donanım yardımı ve destek gördü. Çalışmada 1877-1878’den 1920’lere kadar Rus-Ermeni iş birliği kapsamında Kars ve çevresinde yaşanan olaylar anlatılmaya çalışıldı. Süreçteki bütün Rus-Ermeni birlikteliklerini gözler önüne sermek için konuyla ilgili kaynaklar taranarak bilim dünyasına katkı sağlamaya özen gösterildi.Keywords : Kars, Ermeni, Rusya, Savaş, Sorun