- Karadeniz Araştırmaları Enstitüsü Dergisi
- Vol: 8 Issue: 15
- Bayburtlu Zihnî ve Emin Hilmi Efendi'nin Şiirlerinde Trabzon'daki Yöneticiler (1855-1860)
Bayburtlu Zihnî ve Emin Hilmi Efendi'nin Şiirlerinde Trabzon'daki Yöneticiler (1855-1860)
Authors : Gökçehan Aysel Yilmaz
Pages : 345-352
Doi:10.31765/karen.1140135
View : 11 | Download : 6
Publication Date : 2022-09-29
Article Type : Research
Abstract :Bayburtlu Zihnî ve Emin Hilmi Efendi, XIX. yüzyılın ortalarında Trabzon’da yaşamışlar ve memur olarak görev yapmışlardır. Bayburtlu Zihnî mesnevisi Sergüzeşt-nâme-i Zihnî’de, Emin Hilmi Efendi ise Dîvân’ında Trabzon’un o dönemki yöneticilerini, şehirdeki imar faaliyetlerini ve buradaki sosyo-ekonomik değişimleri konu etmişlerdir. Vali Mehmed Besim Paşa, Vali Ahmed İzzet Paşa ve defterdar Çukadar-zâde Câzim Bey; söz konusu eserlerde adı anılan yöneticilerdir. Bayburtlu Zihnî, Çukadar-zâde Câzim Bey’i ağır bir dille hicvetmektedir. Defterdarın özel hayatına dair gayriahlaki yaşam tarzı, rüşvet, yolsuzluk, görevi kötüye kullanma gibi suçlamalarda bulunulan bu hicviye 54 beyitten oluşmaktadır. Vali Ahmed İzzet Paşa ise Sergüzeşt-nâme-i Zihnî’de yönetimde etkisiz kalması yüzünden eleştirilmektedir. Emin Hilmi Efendi, Çukadar-zâde Câzim Bey’e sunduğu "Trabzon” redifli 18 beyitlik kasidesini; bir beytinde Vali Mehmed Besim Paşa’nın, bir beytinde ise defterdarın övgüsü olacak şekilde kaleme almıştır. Bu iki isim kasidede şehre yaptıkları hizmetlerle yüceltilmektedir. Çalışmada bahsi geçen şiirler incelenerek Trabzon’un o dönemdeki yöneticilerinden hareketle, şehrin genel görünümü çizilmeye çalışılacaktır.Keywords : trabzon, valilik, defterdarlık, bayburtlu zihni, emin hilmi efendi