- Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi
- Vol: 17 Issue: 2
- Voxel Based Morphometric Analysis of Regional Gray Matter Alterations Related with Duration of Illne...
Voxel Based Morphometric Analysis of Regional Gray Matter Alterations Related with Duration of Illness, Number of Psychotic Episodes, Lifetime Antipsychotics Use in Patient with Schizophrenia
Authors : Celaleddin Turgut, Mustafa Yildiz, Nermin Gündüz, Yonca Akgoz Anik, Burcu Özkul
Pages : 112-122
Doi:10.17517/ksutfd.878543
View : 14 | Download : 3
Publication Date : 2022-07-15
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Etiyolojik etmenler, klinik görünümler ve tedavi yanıtı açısından şizofreninin oldukça ayrışık bir bozukluk olduğu bilinmektedir. Yapısal görüntüleme çalışmalarında gri madde değişikliği olan alanlar, bu çeşitliliğin bir yansıması olarak görünmektedir. Hastalık süresi, antipsikotik tedavisi ve aktif psikoz dönemlerinin, beyindeki yapısal değişikliklerle ilişkisi henüz netlik kazanmamıştır. Çalışmamızın amacı hastalığın ve hastalıkla ilgili süreçlerin (hastalık süresi, ilaç kullanımı, psikotik atak sayısı) beyin yapısına etkisini araştırmaktır. Gereç ve Yöntemler: Çalışmamıza 33 şizofrenili hasta ile yaş, cinsiyet ve eğitim süreleri açısından eşleştirilmiş 35 sağlıklı gönüllü katıldı. Hastaların yaşam boyu antipsikotik maruziyeti belirlendi ve klorpromazin eşdeğer dozları üzerinden doz-yıl birimine çevrildi. Olguların manyetik rezonans görüntüleri (MRG) 3 Tesla gücündeki cihaz ile elde edildi. Görüntüler İstatistiksel Parametrik Haritalama 8 programı kullanılarak voksel tabanlı morfometri (VTM) yöntemiyle karşılaştırıldı. İstatistiksel değerlendirmelerde veri özelliklerine göre bağımsız gruplar t testi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık düzeyi çift yönlü p≤0.05 olarak kabul edildi. VTM’de genel lineer model (GLM) kullanılarak yaş, cinsiyet ve toplam beyin hacmi karıştırıcı etkenler olarak analiz matriksinde yer aldı. GLM’de iki grup karşılaştırmasında t-testi ve hastalık süreciyle ilişkili GM değişikliklerini araştırmada çoklu regresyon çözümlemesi yapıldı. VTM’de p değerinin 0.001’in altında ve küme oluşturan alanların 50 voksel üstünde olması koşulu arandı. Bulgular: Sağlıklı kontrollerle karşılaştırıldığında hastalarda GM yoğunluğunda sağ orta temporal ve inferior temporal girus, bilateral orta frontal girus, sol singulat girus, sol prosentral girus ve sol supramarginal girus’ta azalma saptandı. Kontrollerle karşılaştırıldığında hastalarda GM yoğunluğunda sağ uncus, sol kaudat ve sol posterior singulat korteks’te artış saptandı. Hasta grubunda hastalık süresiyle sol presentral girus ve sol postsentral girus GM yoğunluğu arasında negatif ilişkili bulundu. Yaşam boyu APİ (Antipsikotik ilaç) kullanımıyla pozitif ve negatif ilişkili alanlar sırasıyla; sol inferior frontal girus ve sağ precuneus’tu. Psikotik atak sayısıyla sol medial frontal girus, sağ presentral girus ve sol parasentral lobül GM yoğunluğu arasında pozitif ilişki saptanırken uvula (serebellum) GM yoğunluğu arasında negatif ilişki saptandı. Sonuç: Şizofrenili hastalarda GM eksikliğinin frontal ve temporal alanlarda ön planda olduğu söynenebilir. Ayrıca hastalık süresi, antipsikotik tedavisi, psikotik atak sayısı beyindeki GM değişiklikleriyle ilişkili görünmektedir. Limbik lobta GM yoğunluğundaki artışı açıklamak için ileri araştırmalara ihtiyaç vardır.Keywords : Gri madde (GM), Manyetik rezonans görüntüleme (MRG), Şizofreni, Voksel tabanlı morfometri (VTM)