- Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 17 Issue: 1
- "Balbal" Sözcüğüne Artsüremli Bir Bakış
"Balbal" Sözcüğüne Artsüremli Bir Bakış
Authors : Ertuğrul Kaya
Pages : 168-178
Doi:10.33437/ksusbd.620747
View : 12 | Download : 7
Publication Date : 2020-04-30
Article Type : Research
Abstract :Hun ve Göktürk dönemlerinden beri "balbal” sözcüğü kullanılmaktadır. Balbal Türk kültürünün önemli maddi miraslarındandır. Bugüne kadar balbal sözcüğünün gerçek anlamı tam olarak açıklanamamıştır. Sözcüğün Moğolcadan Genel Türkçeye geçtiği görüşü hakimdir. "Balbal” sözcüğünün herkesçe bilinen anlamının nasıl oluştuğu ve sözcüğün artsürem içerisindeki ses değişimleri çalışmamızın temelini oluşturmaktadır. Ses değişimlerini artsürem içinde değerlendirdiğimiz "balbal” sözcüğünü etimolojik açıdan yeni bir okuma ile anlamlandırma önerisinde bulunuyoruz. Balbal sözcüğünün basit bir sözcük olmadığını, bir ikilemenin kalıplaşmasıyla ortaya çıktığını ve Genel Türkçeye ses değişimi olmadan Çuvaş lehçesinden geçmiş olduğunu belirtiyoruz. Buna bağlı olarak balbal sözcüğünün Genel Türkçede; "başbaş / baş-baş” şeklinde okunup anlamlandırılabileceğini ileri sürüyoruz. Bu sayede "balbal” sözcüğünün anlamındaki bulanıklığın giderileceğine inanıyoruz. Sözcüğün Genel Türkçedeki "baş” sözcüğü ile yorumlanması, tarihi sözcüğün gerçek anlamına yaklaşılmasında bir adımdır. Etimolojik olarak incelenen sözcüğün, arkeoloji ve tarih çalışmalarında da faydalı olmasını umuyoruz.Keywords : balbal, dikili taş, heykel, taş heykel, etimoloji