- Akademik Platform İslami Araştırmalar Dergisi
- Vol: 3 Issue: 2
- Memlüklü Döneminde Yöneticiler ve Fakihler: Abdulaziz el-Merâğî’nin "el-Fıkh ve’l-Fukahâ fî Mıs...
Memlüklü Döneminde Yöneticiler ve Fakihler: Abdulaziz el-Merâğî’nin "el-Fıkh ve’l-Fukahâ fî Mısr alâ ahdi’l-Memâlîk" Adlı Makalesinin Tercüme ve Tahlili
Authors : Bekir KARADAĞ
Pages : 131-146
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2019-08-31
Article Type : Research
Abstract :Bu makalede bir dönem Mısır’da hüküm süren Memlükler döneminde fıkıh ilmi ve bu dönemde yaşayan fakihlerin durumu ele alınmaktadır. Makalede Cengizhan kanunu olarak adlandırılan el-Yâsâ’nın bazı hükümleri dönemin tanığı olan Makrîzî’den aktarılmakta ve Mısır halkının bu kavramla ilgili tasarrufundan bahsedilmektedir. Müellif, Memlük sultanlarının el-Yâsâ’dan etkilendiklerini, aralarındaki davalarda söz konusu kanunu takip ettikleri ve bundan dolayı hâciblik adında bir kurumun teşekkül ettiğini belirtmektedir. Makalede Memlük sultanlarının geldikleri bölgelerde yaygın olan iktâ‛ sistemini getirdiklerini ve bu sistemin halk üzerindeki olumsuz etkisinden bahsedilmektedir. Memlüklerin uygulamaları karşısında ezilen halkın biricik sığınağı ise fakihler olmuştur. Zira bu dönemdeki fakihlerin aristokrat olan Memlük yöneticileri karşısında bir duruş sergilediklerini, üstelik fakihlerin yöneticiler nezdinde itibarlarının olduğunu belirtmektedir. Makalede söz konusu dönemdeki uygulamalarının etkisiyle özellikle vakıf konusuyla ilgili bazı kavramların fıkıh eserlerine girdiği, bu meselelerin tartışıldığı ve bu konuda bazı müstakil eserlerin telif edildiği belirtilmiştir. Bu makale, fakihlerin İslâm hukuk tarihindeki bazı problemlerle nasıl mücadele ettiği ve söz konusu problemlerin fıkıh eserlerinde nasıl yer aldığını incelemesi açısından önem arz etmektedir.Keywords : Memlükler, Fıkıh, Fakih, el-Yâsâ, Vakıf