Etlik Piliçlerde Temel Refah Sorunları
Authors : Mehmet Sari, Mustafa Saatci
Pages : 23-35
View : 27 | Download : 12
Publication Date : 2020-06-30
Article Type : Review
Abstract :Etlik piliçlerde, büyüme oranı ve karkas verimi bakımından seleksiyona tabii tutulma ile büyümeyi destekleyen beslenme ve yönetim uygulamaları bazı refah sorunlarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Etlik piliçlerde temel refah sorunları genetik ve çevresel sorunlardan kaynaklanmaktadır. Yüksek büyüme hızı, hastalıklar, kontakt dermatitis, iskelet problemleri ve lokomotor aktivite genetik sorunlar olarak, yerleşim sıklığı, altlık, hava kalitesi, ışık, besleme, yem yönetimi ve yetiştirme ekipmanlarını ise çevresel sorunlar olarak sınıflandırabiliriz. Etlik piliçlerde 2007/43/EC direktifinin uygulanması ve refah-sağlık sorunlarının ele alındığı bakım ve yönetim uygulamaları ile ilgili en son çalışma 2018 yılında Avrupa Parlamentosu konseyinde rapor edilmiştir. Raporda piliçlerde ayak pedi dermatitinin izlenmesine ve skorlanmasına dayanan kontrollerin, hayvan refahını iyileştirmede en etkili yöntem olduğu tespit edilmiştir. Özellikle piliçlerin refahını etkileyen havalandırma gibi daha teknik uygulamaların halen bir sorun olarak devam ettiği bildirilmiştir. Sonuç olarak; etlik piliçlerin sağlığını, hayvancılık ürünlerinin kalite ve biyogüvenliğini iyileştirmek için refah konusu hafife alınmamalı ve buna yönelik en uygun standartlar sağlanmalıdır. Türkiye'de de en kısa zamanda etlik piliçlerin refah sorununa çözüm ve standart getirilmelidir. Aksi halde gıda güvenliği ile ilgili sorunların ortaya çıkmasına, etlik piliç endüstrisinin uluslararası standartlara entegrasyonunun etkilenmesine, ilgili ürünlerin ihracatında yeni bir engelin ortaya çıkmasına neden olabilir. Bu derleme etlik piliçlerde refah koşullarını etkileyen genetik ve çevresel sorunların belirlenmesi, refah sorunlarına standart getirilmesi amacıyla yapılan çalışmalar hakkında bilgi vermek amacıyla yapılmıştır.Keywords : Etlik piliç, refah, yönetim, bacak problemleri