Okul Kültürünün Öğretmenlerin İş Doyumuna Etkisi
Authors : Serkan Kadioğlu, Demet Zafer Güneş
Pages : 320-346
View : 10 | Download : 6
Publication Date : 2019-12-31
Article Type : Research
Abstract :Bu araştırma öğretmenlerin okul kültürü ile iş doyumu arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak amacıyla yapılmıştır. Araştırmada betimsel nitelikte olup, ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Veriler 2017-2018 eğitim öğretim yılında İstanbul İli, Eyüp sultan, Küçük çekmece ve Arnavutköy ilçelerinde görev yapan 802 öğretmenden toplanmıştır. Veri toplama araçları olarak birinci bölümde demografik değişkenlere ilişkin cinsiyet, yaş, öğrenim durumu, mezun olunan fakülte, okuldaki toplam hizmet süresi, meslekteki hizmet süresi, kurumdaki istihdam şekli olmak üzere sekiz sorudan oluşmaktadır. İkinci bölümde "okul kültür ölçeği” Çolakoğlu (2005) tarafından oluşturulan Yılmaz (2009) tarafından geliştirilen 28 maddeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Üçüncü bölümde "İş doyum ölçeği” Gündüz (2008 ) tarafından oluşturulan 19 maddeden oluşan ölçek kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde SPSS 25 (Statistical Package for the Social Sciences) programı kullanılmıştır. Demografik özelliklere göre dağılımların belirlenmesi amacıyla frekans (f) ve yüzde (%) değerleri hesaplanmıştır. Ölçeklerin geneli ve alt boyutlarına ait madde toplamları, ortalamaları ve standart sapmalar hesaplanmıştır. Öğretmenlerin okul kültürü algılarının ve iş doyumu düzeylerinin demografik değişkenlere göre değişip değişmediğini belirlemek amacıyla bağımsız grup t-testi ve tek yönlü varyans (ANOVA) analizleri yapılmıştır. Öğretmenlerin okul kültürü algıları ve iş doyumu düzeyleri arasındaki ilişkiyi bulmak amacıyla korelasyon ve regresyon analizi yapılmıştır. Katılımcı öğretmenlerin okul kültürü ölçeği ve alt boyutlarına ait ortalama puanları incelendiğinde; "işbirlikçi liderlik” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu, "mesleki yardımlaşma” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu, "öğrenme ortaklığı” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu, "öğretmen işbirliği” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu, "amaç birliği” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu, "mesleki gelişme” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu ve öğretmenlerin okul kültürü algısının "yüksek” düzeyde olduğu söylenebilir. Örneklem grubunu oluşturan öğretmenlerin iş doyumu ölçeği ve alt boyutlarına ait ortalama puanları incelendiğinde; "örgüt iklimi, çalışma koşulları ve sosyal görünüm” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu, "bireysel faktörler” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu, "örgütsel iletişim” alt boyutunun "yüksek” düzeyde olduğu ve öğretmenlerin iş doyumu düzeylerinin "yüksek” olduğu söylenebilir. Öğretmenlerin iş doyumu düzeyleri ile okul kültürü algıları arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu sonuca göre okul kültürü algısı puanı arttıkça iş doyumu puanlarının da arttığı, okul kültürü algısı yüksek olan öğretmenlerin iş doyumlarının da yüksek olduğu söylenebilir. Okul kültürü puanlarının iş doyumu üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılan regresyon analizi sonucunda, okul kültürünün öğretmenlerin iş doyumu düzeylerini yordama gücünün %50 olduğu görülmektedir. Analiz sonucuna göre öğretmenlerin okul kültürü algısı ile iş doyumu düzeyleri arasında doğrusal ilişki, istatistiksel olarak anlamlı düzeydedir.Keywords : Okul kültürü, iş doyumu, eğitim kurumları, eğitim yönetimi, öğretmen