- Akademik İncelemeler Dergisi
- Vol: 12 Issue: 1
- Yerelciliğin Zirvesi: 1920’de Erzurum’da Halk Hükümeti Girişimi
Yerelciliğin Zirvesi: 1920’de Erzurum’da Halk Hükümeti Girişimi
Authors : Ali Çiftçi
Pages : 109-133
Doi:10.17550/akademikincelemeler.308882
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2017-04-15
Article Type : Research
Abstract :Yerelcilik, bir ülkede bölge, eyalet, il gibi ulus altı birimlerin alt özelliklerinde buluşmuş bireylerin kendi bölgelerinde yönetimlerini belirleme hakkına sahip olmasını savunan düşüncedir. Özellikle ulusal bütünlüğün sağlanması aşamasından önce karşılaşılan yerelciliğin ilginç bir örneği Türkiye’de Kurtuluş Savaşı sırasında Erzurum’da yaşanmıştır. 1920 yılında Erzurum’da bir halk hükümeti kurulması amacıyla başlatılan girişim Millî Mücadele kadrolarını hayli uğraştırmıştır. Propagandasını Albayrak gazetesinin yürüttüğü harekete Erzurum milletvekilleri ve bazı Müdafaa-i Hukuk üyeleri de destek olmuştur. Erzurum halkının mevcut askerî ve mülkî kadroların kötü yönetiminden bıktığı ve kurtuluşu ancak kendilerinin oluşturacağı bir yönetimde gördükleri şeklinde temellendirilen halk hükümeti girişimi, oralı olmayan kamu görevlilerinin Erzurum’da görev yapmasına karşı çıkmıştır. Bölgeci hareketi kurgulayanların Rusya’daki Bolşevik devrimden etkilendikleri görülmektedir. Ancak hareketin ideolojik yönü zayıf olup salt bir coğrafî yerelcilik niteliği baskındır. Bununla birlikte o sırada Rusya’da bulunan eski İttihat ve Terakki lideri Enver Paşanın da olayda teşvik edici etkisinin olduğu açıktır.Keywords : Yerelcilik, Bölgecilik, Halk Hükümeti, Erzurum, Bolşevizm