- İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Dergisi
- Vol: 3 Issue: 28
- Osmanlı Sosyalist Hareketi İçinde Mustafa Suphi: Hayatı ve Fikirleri
Osmanlı Sosyalist Hareketi İçinde Mustafa Suphi: Hayatı ve Fikirleri
Authors : Kadir Yildirim
Pages : 0-115
Doi:10.16917/sd.23157
View : 17 | Download : 5
Publication Date : 2015-06-22
Article Type : Other
Abstract :Mustafa Suph i , Osmanlı’nın i kt i sadî, askerî ve s i yasî b i r karga ş a i ç i nde bulundu- ğ u dönemlerde do ğ mu ş ve ya ş amı ş tır. Devlet i n ger i ley işi ne çare olmak i ç i n ortaya atılan çok sayıda f i k i r akımına paralel olarak, Suph i de 39 yıllık kısa hayatında İ tt i hatçılıktan Türkçülü ğ e ve sosyal i stl iğ e kadar farklı k i ml i klere bürünmü ş tür. Yurt i ç i nde ve daha sonra Par i s’te i y i b i r e ği t i m almı ş , gazetec i l i k ve e ği tmenl i k yapmı ş tır. F i k i r dünyasında 1913 yılında sürgün ed i lmes i n i n öneml i etk i ler i vardır. 1908’de II. Me ş rut i yet’ i n i lanı sonrası b i r süre İ tt i hatçılarla b i rl i kte hareket etm iş t i . Ancak bu kadronun sava ş yanlısı pol i t i kala- rına tepk i göstererek zamanla Türkçülü ğ e yönelm iş t i . Muhal i f k i ml iği neden i yle sürgün ed i ld iği S i nop’tan kaçıp Rusya’ya g i tt i kten sonra i se f i k i rler i tamamen de ğiş m iş t i . 1917 devr i m i nden etk i len i p Bol ş ev i klere yakınla ş mı ş ve sosyal i st i deal i tamamen ben i msem iş t i . Bu yen i dönemde, yurtdı ş ındak i Türk ve Müslüman komün i stler i örgütlemeye ve sosyal i st i deal do ğ rultusunda b i l i nçlend i rmeye çalı ş mı ş , Anadolu halkının kurtulu ş unu sosyal i st b i r devr i me ba ğ lamı ş tı. Bu hedef i i ç i n faal i yetler i n i Anadolu’da devam ett i rmek üzere ülkeye ger i dönmü ş se de, ş üpheli b i r kaza sonrası hayatını kaybetm iş t i . Bu çalı ş mada, Mustafa Suph i ’n i n hayatı, Türkçülük ve sosyal i zme da i r görü ş ler i ve Osmanlı sosyal i st hareket i i ç i ndek i yer i de ğ erlend i r i lm iş t i r.Keywords : Mustafa Suphi, Osmanlı, Sosyalizm, Türkiye Komünist Partisi, Yeni Dünya