- İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 36
- Man's Accountability for Deeds in Islam: Shari'ah vs. Theology
Man's Accountability for Deeds in Islam: Shari'ah vs. Theology
Authors : Hasan Hattaf
Pages : 133-166
View : 9 | Download : 6
Publication Date : 2017-06-30
Article Type : Research
Abstract :Yüce Tanrı insanı yaratmış ve ona değer vermiştir. Değer vermenin bir boyutu da, Yüce Tanrı’nın gerek kendisinin gerekseebna-i cinsinin dünya ve ahirette mutlu olabilmesi için, insana sorumluluk emanetini yüklemesi ve onu yaptıklarından dolayı sorumlu kılmasıdır. Tanrı; sorumluluğun akli, fiziki ve mali kapasitesiyle uyumlu olmasını dilemiştir. Bu hususa gerek Kur’an’dan, gerekse sünnetten birçok metin işaret etmektedir. Bununla birlikteEş'arî, güçleri nisbetinde kullarına zor sorumluluklar yükleyebileceğini söylemektedir. Dindeki kolaylık ilkesine rağmen bu görüş nasıl ortaya çıkmıştır, bunun tarihi ve felsefi gerekçeleri nelerdir, kelamcılar arasında ‘teklif-i malayutak/güç yetirilmesi zor sorumluluk’ tam olarak ne kastedilmektedir? Yüce Tanrı’nın bütün kusurlardan münezzeh olduğu anlayışının, söz konusu görüşün kelamcılar arasında yayılmasındaki etkisi nedir? Bu bağlamda, acaba bu görüşe işaret eden güncel birtakım fıkhi kavramlar var mıdır? İşte sözü edilen soruların cevapları, bu çalışmanın ana merkezini oluşturmaktadır.Keywords : Sorumluluk, Güç, Aşkın varlığın tenzihi, Zorlanma, Olabilirlik, Görevlendirme