- İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
- Issue: 36
- Reading The Quran in a Theocentric and Historical Manner: The Case of Ashab al-Fil
Reading The Quran in a Theocentric and Historical Manner: The Case of Ashab al-Fil
Authors : Emrah Dindi
Pages : 49-81
View : 8 | Download : 4
Publication Date : 2017-06-30
Article Type : Research
Abstract :Kur’ân’ın yaklaşık üçte biri tabiî ve tarihî hadiselerden bahsetmektedir. Ashâbu’l-Fîl hadisesi de bu türdendir. Bu olaydan bahseden pasajlara bakıldığında, Kur’ân’ın söz diziminin (mantûk ve melfûzunun) Allah merkezli bir dil dizgesine sahip olduğu görülür. O bakımdan onun bu hâkimiyet ifade eden dil dizgesinin etkisinde kalarak, Kur’ân’ı teosentrik, lâhûtî bir yoruma tabi tutanlar, Kur’ân’da hikâye edilen bu tarihî olayı, Tanrı’nın tarihe olağanüstü, mucizevî bir müdahalesi olarak ele almışlardır. Bununla beraber Kur’ân’ı nâsûtî, tarihî ve vakiî okumaya tabi tutanlar da bu tür olayların fevkalâde, harikulâde hadiseler değil tabiî, alelâde (ma’hûd ve me’lûf) olaylar olduğunu ileri sürmüşlerdir. İşte lâhûtî okuma biçiminin ileri sürdüğü gibi bu hadise, gerçekten Tanrı’nın, yer yer tarihî ve toplumsal olaylara mucizevî, olağanüstü bir şekilde müdahalesinin mukadder bir sonucu mu yoksa tabiî yorum metodolojisinin öncelediği gibi tabiî, tarihî ve toplumsal koşulların alelâde bir iktizası mı olduğu hipotezi bu çalışmada irdelenmeye çalışılmıştır. Kadim literatürden veriler elde etme, bu verilerin analizlerini yaparak bir senteze varma şeklinde takip edilen yöntem neticesinde, Fil hadisesi teosentrik, lâhûtî okuma metodolojisinde ileri sürüldüğü gibi mucizevî, harikulâdevî bir olay değil, nâsûtî, tarihî okumada görüldüğü gibi tabiî, alelâde bir hadise olduğu sonucuna varılmıştır.Keywords : Ashâbu’l-Fîl, Lâhûtî, (Teosentrik) Okuma, Nâsûtî (Tarihî Vakıî) Okuma