- İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 22 Issue: 46
- CHRISTOPHER NOLAN SİNEMASININ ARKETİPSEL ANALİZİ
CHRISTOPHER NOLAN SİNEMASININ ARKETİPSEL ANALİZİ
Authors : Gözde Sunal, Berkan Şahin Keleş
Pages : 474-492
Doi:10.46928/iticusbe.1218412
View : 60 | Download : 45
Publication Date : 2023-06-25
Article Type : Research Article
Abstract :Amaç: Bu çalışma, auteur bir yönetmen olan Christopher Nolan’ın yazıp yönettiği filmlerinin arketipsel analizidir. Çalışma kapsamında Nolan filmleri Jungcu bir bakış açısı ile arketipler bağlamında incelenecektir. Nolan’ın filmlerindeki ortak olan Zaman, Baba, Adalet, Âşık, Masum, Tanrı ve Yaşlı Bilge arketipleriyle yönetmenin filmlerinin evrensel ana hatlarının yorumlanması hedeflenmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmanın yapılmasındaki amaç Christopher Nolan sinemasındaki ortak arketiplerin ortaya çıkarılmasıdır. Yaklaşım: İsviçreli bir psikolog olan ve psikolojinin ayrı bir bilim dalı olmasını sağlayan üç isimden (Sigmund Freud, Alfred Adler) birisi olan Carl Gustav Jung’un arketipler kuramına göre, tüm insanların zihinlerinde paylaştıkları ortak bir bilinçdışı vardır ve arketipler de insan zihninde bulunan bu kolektif bilinçdışı alanın yapısını meydana getirirler. Arketiplerin özü, biçimi bilinemez olsa da sahip oldukları özellikler görüntü olarak rüyalarda, mitlerde, öykülerde, efsanelerde, kitaplarda ve filmlerde ortaya çıkarlar. En yaygın görülen arketiplerse kahraman ve gölge arketipleridir. Bu iki arketip hikayelerde kendilerini ana karakter ve kötü karakter olarak gösterirler. Ancak, Aristocu klasik anlatının da temelini oluşturan bu mevcudiyetin Nolan filmleri için geçerli olmadığı bu çalışma kapsamında varsayılmaktadır. Bunun sonucunda da küresel ölçekte farklı kültür ve toplumlarda karşılık ve beğeni bulan Nolan filmlerinin evrensel yönlerinin neler olduğu sorusu meydana çıkmıştır. Söz konusu soru da bu çalışmanın eksenini oluşturmaktadır. Çalışmanın yöntemi, Psikolog Carl Gustav Jung’un Analitik Psikoloji’si çatısı altında bulunan, Arketipsel Analizdir. Bulgular: Çalışma sonucunda Christopher Nolan sinemasındaki ortak arketiplerin Zaman, Baba, Adalet, Âşık, Masum, Tanrı ve Yaşlı Bilge arketipleri oldukları ortaya çıkmıştır. Özgünlük: Çalışmanın yönetmen sinemasının okuma ve analizine farklı bir perspektif kazandıracağı düşünülmektedirKeywords : Sinema, Christopher Nolan, Carl Gustav Jung, Arketipler, Film, Cinema, Archetypes