- İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 20 Issue: 42
- ARAMA MOTORLARINDAKİ "ANNE-ÇOCUK" VE "BABA-ÇOCUK" GÖRSELLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİY...
ARAMA MOTORLARINDAKİ "ANNE-ÇOCUK" VE "BABA-ÇOCUK" GÖRSELLERİNİN TOPLUMSAL CİNSİYET AÇISINDAN İNCELENMESİ: GOOGLE, BING VE YAHOO SEARCH ÖRNEĞİ
Authors : Erhan Alabay
Pages : 1228-1246
Doi:10.46928/iticusbe.867441
View : 17 | Download : 20
Publication Date : 2021-12-19
Article Type : Research
Abstract :Amaç: Bu araştırmanın amacı, en çok kullanılan arama motorlarındaki "anne-çocuk” ve "baba-çocuk” aramalarındaki görsellerin toplumsal cinsiyet açısından incelenmesidir. Yöntem/Tasarım / Metodoloji / Yaklaşım: Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden analitik araştırma modeli kullanılmıştır. Veri analizi yöntemi olarak doküman analizinden yararlanılmıştır. Çalışma amacı doğrultusunda, ilk olarak araştırmada dünya üzerinde en çok kullanılan arama motorları incelenmiş olup, buna göre ilk üç sıradaki araştırma motorları arasında yer aldığı tespit edilen "Google”, "Bing” ve "Yahoo Search” adında hizmet veren arama motorları çalışma kapsamına alınmıştır. Her bir arama motorlarına "anne çocuk” ve "baba çocuk” kelimeleri yazılmış ve her arama motorunda çıkan ilk 100 fotoğraf çalışmaya dahil edilmiştir. Böylelikle 300 "anne çocuk” ve 300 "baba çocuk” görseli olmak üzere 600 görsel araştırmanın çalışma grubunu oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilmiş ve uzman görüşleri doğrultunda son halini almış olan "Görsel Dokümanları İnceleme Formu” kullanılmıştır. Verilerin nasıl analiz edildiği de buraya eklenmelidir. Bulgular: Araştırma sonucunda, "anne-çocuk" görsellerinin %50,33'ünde annenin çocuğuna sarıldığı-ilgi gösterdiği görülürken, "baba-çocuk" görsellerinin %62,33'ünde babanın çocuğuyla herhangi bir etkinlik yaptığı (kitap okuma, oyun oynama, top oynama vb.) tespit edilmiştir. "Baba-çocuk” görsellerinde dış alanda çekilmiş fotoğraflar, "anne-çocuk” görsellerindeki dış alanda çekilmiş fotoğraflardan daha fazla olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca "baba-çocuk” aramalarında yer alan çocuğun %45 oranında erkek cinsiyetinde, "anne-çocuk” aramalarında ise yer alan çocuğun %40,67 oranında kız cinsiyetinde olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bir diğer ifadeyle, çalışma bulgularında babaların çoğunlukla erkek çocuklarla, annelerin ise kız çocuklarla birlikteki görsellerine daha fazla yer verildiği bulgusuna rastlanılmıştır. Özgünlük: İlgili alan yazın incelendiğinde, farklı alanlarda toplumsal cinsiyet rolleri ve kalıp yargıları araştırılmış, arama motorlarındaki görsellerin incelenmesine dair çalışmaya rastlanmamıştır. Ayrıca çalışmalarda ebeveyn-çocuk arasındaki toplumsal cinsiyet yapısını belirlemek için filmler, kitaplar, masallar, şarkılar, anne-babalarla veya çocuklarla yapılan görüşmeler ve gözlemler veri grubu olarak kullanılmıştır. Bu çalışmada arama motorlarının kullanılması çalışmaya özgünlük kazandırdığı düşünülmektedir.Keywords : toplumsal cinsiyet, Arama motorları, Anne-çocuk görseli, Baba-çocuk görseli