- İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 20 Issue: 42
- ENFLASYON İLE FAİZ ORANLARI ARASINDAKİ DOĞRUSAL OLMAYAN NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ...
ENFLASYON İLE FAİZ ORANLARI ARASINDAKİ DOĞRUSAL OLMAYAN NEDENSELLİK İLİŞKİSİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ
Authors : Fatma Idil Baktemur
Pages : 1147-1158
Doi:10.46928/iticusbe.799437
View : 10 | Download : 2
Publication Date : 2021-12-19
Article Type : Research
Abstract :İktisatta enflasyonun mu faiz oranlarının nedenseli olduğu yoksa faiz oranlarının mı enflasyonun nedenseli olduğu sıkça tartışılan bir konudur. Enflasyon ve faiz oranları arasındaki nedensellik ilişkisi literatürde çoğunlukla doğrusal analizlerle araştırılmıştır. Zaman serilerinin büyük bir kısmının doğrusal olmadığı bilinmektedir ve analizlerde buna dikkat etmek gerekmektedir. Doğrusal olmayan serileri doğrusal kabul edip sonuçları yorumlamak yanıltıcı olabilmektedir. Doğrusal olmayan nedensellik testlerini içeren çalışmaların zaman serisi analizlerinde artmaya başladığı da görülmektedir. Bu çalışmada Türkiye’de enflasyon ile faiz oranları arasındaki nedensellik ilişkisi Diks ve Panchenko (2006) doğrusal olmayan nedensellik testi ile araştırılmıştır. Veriler 2003:02-2020:06 yılları arasını kapsamaktadır. Doğrusallık testi serilerin doğrusal olmadığını göstermektedir. Bu nedenle durağanlık sınamasında doğrusal olmayan birim kök testi uygulanmıştır ve doğrusal olmayan birim kök testi de serilerin birim köklü olmadığını (durağan olduğunu) göstermektedir. Bu analizlerden sonra nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, enflasyondan faiz oranlarına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Bu durum, enflasyonun artmasıyla para talebinin artacağına ve dolayısıyla faizlerin artacağını göstermektedir. Amaç: İktisatta enflasyonun mu faiz oranlarının nedenseli olduğu yoksa faiz oranlarının mı enflasyonun nedenseli olduğu sıkça tartışılan bir konudur. Bu çalışmada Türkiye’de enflasyon ile faiz oranları arasındaki nedensellik ilişkisi araştırılmıştır. Yöntem/Tasarım / Metodoloji / Yaklaşım: Bu çalışmada Türkiye’de enflasyon ile faiz oranları arasındaki nedensellik ilişkisi Diks ve Panchenko (2006) doğrusal olmayan nedensellik testi ile araştırılmıştır. Serilerin doğrusallığı BDS testi, durağanlığı KSS testi ile araştırılmıştır. Bulgular: Doğrusallık testi serilerin doğrusal olmadığını göstermektedir. Doğrusal olmayan birim kök testi de serilerin birim köklü olmadığını (durağan olduğunu) göstermektedir. Bu analizlerden sonra nedensellik testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, enflasyondan faiz oranlarına doğru tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuştur. Bu durum, enflasyonun artmasıyla para talebinin artacağına ve dolayısıyla faizlerin artacağını göstermektedir. Özgünlük: Çalışma güncel bir veri seti ile enflasyon ve faiz oranları serilerindeki doğrusal olmayan yapıyı ortaya koymaktadır. Doğrusal olmayan nedensellik analizi de buna uygun olarak uygulanmıştır. Literatürde çoğu çalışma doğrusal yaklaşıma dayanmaktadır.Keywords : enflasyon, faiz oranı, doğrusal olmama, nedensellik