- İstanbul Medipol Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Vol: 7 Issue: 2
- Milletlerarası Usul Hukukunda Bekletici Sorun
Milletlerarası Usul Hukukunda Bekletici Sorun
Authors : Işıl Egemen
Pages : 213-258
View : 7 | Download : 6
Publication Date : 2021-01-21
Article Type : Research
Abstract :Devlet mahkemeleri nezdinde devam eden bir yargılamada, başka bir mahkeme nezdinde devam eden bir davanın sonucunun belirleyici olması durumunda, mahkeme söz konusu davanın beklenmesine karar verebilir. Hâkimin bekletici sorun yapma kararı 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununda düzenlenmiş olmakla birlikte, bu konuda bir düzenlemenin yer almadığı mülga 1086 Sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu döneminde de hâkimin bekletici sorun kararı verebilmesi hem yargı içtihatlarında hem de öğretide kabul edilmekteydi. Bir Türk mahkemesinin başka bir Türk mahkemesi nezdindeki yargılamayı bekletici sorun yapabilmesi tartışmalı değildir. Ancak Türkiye’deki bir mahkemenin, sonucu kararını etkileyebilecek yabancı devlet nezdinde devam eden bir davayı bekletici sorun yapıp yapamayacağı hususu hakkında, öğretide ve Yargıtay içtihatlarında görüş birliği yoktur. Bu durum 6100 s. HMK döneminde de açıklığa kavuşturulmuştur değildir. Yabancı devlet mahkemelerinde devam eden yargılamaların bekletici sorun yapılması, Türk hukuku açısından yabancılık unsuru içerdiğinden, aynı zamanda Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku kapsamında da değerlendirilmesi gerekir. 5718 s. Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanunda da bu konuda açık bir hüküm yoktur. Sonuç olarak, yabancı mahkeme ya da hakem kararlarının bekletici sorun yapılabilmesi ile alakalı mevzuatta açık bir düzenleme yer almamaktadır. Çalışmamızda bekletici sorun kararının hukuki niteliği, şartları incelendikten sonra, Alman ve İsviçre Medeni Usul Kanunlarındaki düzenlemeler ve içtihatlar da dikkate alınarak, Türk hukuku açısından bir sonuca varılmaya çalışılacaktır.Keywords : Bekletici sorun, bekletici mesele, mesele-i müstehire, ön sorun, milletlerarası derdestlik, lis pendens