- İstanbul Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 14 Issue: 2
- POST TİPOGRAFİNİN DÜŞÜNSEL DİLİNİ, POST-YAPISALCI TEORİLERLE OKUMAK
POST TİPOGRAFİNİN DÜŞÜNSEL DİLİNİ, POST-YAPISALCI TEORİLERLE OKUMAK
Authors : Dilek ÇULHA
Pages : 159-177
View : 6 | Download : 3
Publication Date : 2022-04-01
Article Type : Research
Abstract :Modern dönem grafik tasarımında tipografi, gelişiminin yarattığı etkiler yanı sıra, baskı ve teknolojik değişimlerin ışığında açıklanmakta ve uygulanmaktadır; ancak bu yeterli bir açılım değildir. Tasarımın önemli enstrümanı olan tipografinin; dilin doğrudan temsil ettiğinden çok daha ötesi olduğu fikri post-yapısalcı bakış açısının teorileriyle açıklanabilmektedir. Post-yapısalcı teorilerde anlamın sorgusunu dil-yazı üzerinden arayan kuramcı Jaques Derrida’nın genişleterek tanımladığı différance açılımları; tipografinin göstergebilimsel bir dil gibi okunmasına olanak tanımaktadır. Bu yazının amacı; Derrida’nın anlamın sistematiğini bozacak sözün-yazının sabit dizgeyi yıkarak yeniden kurduğu différence ile post- yapısalcı tasarımda hâkim olan; düzenli dizgenin baskın tavrının sökülme isteğinin ilişkilendirildiği bir okuma önerisi sunmaktır. Post-yapısalcı okumalar grafik tasarımın sadece kompozisyon, düzen, uyum, oranlar, okunma, ölçüler gibi uygulamalara bağlı düzenlenmeler olmadığını; aynı zamanda zihinsel kavramlaşmanın yarattığı tipografik çözümlemeler olarak da meseleye bakmamızı sağlayan bir okuma modeli olduğunu ortaya koyar. Bu bakış, post tipografi tasarımlarının düşünsel altyapısını okumamızı sağlarken; post-yapısalcı felsefi teoriler de varlık olarak görünür kılınan anlamın saçılması ve yayılması ile gözükenin daha da ötesine bakma isteğinin açıklanmasına olanak tanımaktadır.Keywords : Post-yapısalcı Teoriler, Tipografi, Différence, Okunabilirlik, Anlam.