- İslami İlimler Dergisi
- Vol: 16 Issue: 2
- دور المجلس العلمي الأعلى بالمغرب في ضبط الفتاوى ومواجهة مشكلات الحياة المعاصرة...
دور المجلس العلمي الأعلى بالمغرب في ضبط الفتاوى ومواجهة مشكلات الحياة المعاصرة
Authors : Esma Çetin
Pages : 224-197
Doi:10.34082/islamiilimler.1025768
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2021-11-24
Article Type : Research
Abstract :Fas krallığının, diğer İslam devletleri arasında kendine has bir yeri bulunmaktadır. Zira ülkenin kralı, siyasî vazifesinin yanı sıra Yüksek İlmî Meclis’in de başkanlık görevini yürütmektedir. Bu meclis, Fas Krallığında fetva verme yetkisine sahip tek resmî mercidir ve kendisine sorulan -özellikle- güncel fıkhî meselelere, Malikî mezhebine dayanarak verdiği fetvalar ile çözümler üretmeye çalışmaktadır. Vakıflar ve İslâmî İşler Bakanlığı’na bağlı Yüksek İlmî Meclis’in görevleri ve çalışma esasları bir dizi yasa aracılığıyla düzenlenmiştir. Bu düzenlenmelerin amacı, ahlakî değerleri ve dinî ilkeleri korumak ve dinî alanda güncel sorunlara yönelik çözüm odaklı çalışmalar yapmaktır. Bu düzenlemeler, özellikle Dâru’l-Beyzâ (Kazablanka) şehrinde yaşanan terör saldırılarından sonra hızlanmış ve yeni boyutlar kazanmıştır. Yüksek İlmî Meclis, genel özellik arz eden davalar ile ilgili, 2004 ve 2012 yılları arasında yayınlamış fetvalar/fıkhî görüşler arasından seçilmiş 52 cevabı içeren "Fetva'dan Sorumlu İlmî Heyetin Fetvaları" adlı kitabı yayınlamıştır. Kitapta yer alan fetva konuları, İlmî Heyet’e yöneltilen soru çeşitliliğini ve hayatın sorunlarıyla ilgili güncel meseleleri gösterdiği gibi çeşitli dinî güncel meseleler hakkındaki şer‘î hükümlerin beyanında bu ilmî heyetin önemini de ortaya koymaktadır. Ayrıca soru ve cevap metinleri, toplumda sorun olarak ön plana çıkan meselelerin genel karakterini ve farklı boyutlarını değerlendirme imkânı sunmaktadır. Bu meclisin, fetvaların zabtında ve Fas’ta dinî alanın düzenlenmesindeki öneminin anlaşılabilmesi için hakkında, çeşitli açılardan çalışmalar yapılması gerekmektedir. Bu çalışmada, Yüksek İlmî Meclis’in kurumsal yapısı, zikri geçen fetva kitabının genel değerlendirmesi ve bu kitaptan hareketle meclisin, fetva alanında nasıl varlık gösterdiği ele alınmaktadır. Ayrıca bu meclisin, modern hayatın sorunları karşısında nasıl bir kurumsal rol oynadığı da tartışılmaktadır.Keywords : İslam Hukuku, Fas Krallığı, Fas Yüksek İlmî Meclisi, Fetva, Güncel Dinî Meseleler, Fetvaların Zabtı.