- İslami İlimler Araştırmaları Dergisi
- Issue: 5
- HITBE (KIZ İSTEME) HAKKINDA VARİD OLAN VE EL-MUVATTA'DA GEÇEN BİR HADİSİN TAHRİC VE TAHLİLİ
HITBE (KIZ İSTEME) HAKKINDA VARİD OLAN VE EL-MUVATTA'DA GEÇEN BİR HADİSİN TAHRİC VE TAHLİLİ
Authors : Şule Sevmez
Pages : 41-58
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2019-04-01
Article Type : Research
Abstract :Aile kurmanın ilk aĢaması, kişinin evlenmek kastıyla bir kıza dünür gitmesidir. Bu dünür işleri konu olarak temel hadis kaynaklarında yerini alır. Güvenilir hadis kaynaklarından biri olan İmam Malik‟in (ö.179/795) el Muvatta„ adlı hadis kitabı, hem ilk hadis kaynaklarından hem de ilk fıkıh kitaplarından biri olarak kabul edildiğinden bu çalışmada merkeze alınmıştır. Bu makalenin konusunu, adı geçen eserde yer alan "Sizden biri kardeşinin dünür gittiğine dünür gitmesin.” hadîsi oluşturmaktadır. Bu çalışmada bir kıza aynı anda birkaç kişinin talip olup olamayacağının ya da olabilecekse hangi aşamada talip olunabileceğinin tespiti yapılmaya çalışılmıştır. Her dönemde güncelliğini koruyan bu konu detaylı bir şekilde ele alınmaya çalışılacaktır. Hıtbe, kelime olarak "kız isteme” anlamına gelmekte olup, evliliği düşünen bireylerin evlilik maksadıyla birbirlerine talip olmasıdır. Bu kavram klasik ve çağdaş kaynaklarda "nişanlılık” kavramı olarak karşımıza çıkar. Bu sebepten hıtbe ile nişanlılık kavramları, kaynaklarda birbirinin yerine kullanılmış olsa da günümüzde nişanlılık kavramı, evlilik teklifiyle başlayan bir evlilik vadi olup hıtbe‟den sonraki bir aşamayı ifade ettiği ve her ikisinin de birbirini takip eden süreçlerden oluştuğu görülmektedir. Hadîs, el- Muvatta„da yer alan iki ayrı tarikle gelmiş olup, hadîsin Kütübü‟s-Sitte esas alınarak tahrîci yapılacaktır. Bir sonraki aşamada sened ve metin özellikleriyle hadîsin sıhhati tespit edilmeye çalışılacaktır. Ayrıca bu çalışmada evliliğin ilk aşamasında, teklif götürülecek kişilerin tespiti yapıldıktan sonra, bu hadîs evlilik teklifinde Hz. Peygamber‟in (sav.) koyduğu sınırlar çerçevesinde ve mezheplerin görüşleri doğrultusunda değerlendirilmeye çalışılacaktır.Keywords : Hadîs, Hıtbe, Tahric, Sened, Metin, Tenkid