- İslam Tetkikleri Dergisi
- Vol: 11 Issue: 1
- Tabiîn Dönemi Fakihlerinden Esved b. Yezid (ö. 75/694) ve Fıkıh Tarihindeki Yeri
Tabiîn Dönemi Fakihlerinden Esved b. Yezid (ö. 75/694) ve Fıkıh Tarihindeki Yeri
Authors : Yusuf Erdem Gezgin
Pages : 243-266
Doi:10.26650/iuitd.2020.871827
View : 10 | Download : 3
Publication Date : 2021-03-31
Article Type : Research
Abstract :Fıkhî mezheplerin Hz. Peygamber’den (s.a.v.) müctehid imamlara uzanan bilgi ve hoca ağlarına dayalı oluşum sürecinde Kûfe şehri önemli bir konuma sahiptir. Fıkhî yaklaşımda rey düşüncesinin öne çıkmış olmasıyla bilinen Kûfe fıkıh ekolünün sembol ismi Abdullah b. Mesud (ö. 32/652-53) ve onun öğrencileridir. Onun meclislerinde yürütülen ilmi faaliyeti aktaran birçok fakih olmakla beraber en meşhurları Alkame b. Kays (ö. 62/682) ve Esved b. Yezîd’dir (ö. 75/694). Çalışma Esved ve onun fıkıh tarihindeki konumu üzerinde yoğunlaşmıştır. Bu manada önce onun hayatı ve ilmi kişiliği aktarılmış sonrasında sahabe neslinin eğitiminden geçen onun da içerinde bulunduğu tabiîlerin fıkıh mezheplerinin oluşumundaki etkileri beyan edilmiştir. Esved ile ilgili rivayetler bağlamında onun fıkıh tarihindeki konumu tespit edilmeye çalışılmıştır. Kûfe merkezli fıkıh faaliyeti yürütmesi nedeniyle Hanefî mezhebinin oluşumundaki etkisiyle ilgili ayrıntılı bilgiler verilmiştir. Bu çerçevede onun fıkıh metodolojisi ve furû-i fıkıh konusundaki örnek görüşleriyle bu durum teyit edilmiştir. Neticede onun Hanefî mezhebinin oluşumunda icra ettiği görevin mahiyetiyle ilgili bir sonuca varılmıştır.Keywords : Fıkıh Tarihi, Sahabe, Tabiin, Esved b. Yezîd, Hanefî Mezhebi