- İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi
- Vol: 6 Issue: 2
- Anadolu'da Bir Sadrazam Müessesesi: Kütahya Rüstem Paşa Medresesi
Anadolu'da Bir Sadrazam Müessesesi: Kütahya Rüstem Paşa Medresesi
Authors : Mehdin Çiftçi
Pages : 445-480
Doi:10.20486/imad.1009639
View : 7 | Download : 4
Publication Date : 2021-12-31
Article Type : Research
Abstract :Islahatçılığıyla Osmanlı Devleti’nin siyasî ve malî gelişmesine önemli katkılarda bulunan ve dönemindeki iktidar mücadelelerinde aktif rol alması gibi sebeplerle de eleştirilen Kanûnî Sultan Süleyman devri sadrazamlarından Rüstem Paşa, kurduğu vakıflarla Hırvatistan, Macaristan, Balkanlar, Rumeli, İstanbul, Anadolu, Mısır, Medine ve Kudüs gibi Osmanlı’nın farklı coğrafyalarında birçok hayır eseri yaptırmıştır. Onun yaptırdığı eserlerden biri de Kütahya Rüstem Paşa Medresesi’dir. 945-946 (1538-1539) tarihleri arasında merkezi Kütahya olan Anadolu beylerbeyiliği görevinde de bulunan Rüstem Paşa bu medreseyi, kısa süreli bu görevi esnasında değil de daha sonra birinci sadrazamlığı devrinde yaptırmıştır. Kütahya’da başka hayır eserleri de yaptıran Rüstem Paşa’nın bu medresesi, 957 (1550) tarihinde İstanbul’daki medresesiyle aynı yılda inşa edilmiştir. Açık avlulu klasik Osmanlı mimarisiyle inşa edilen ve toplam on hücre ile bir dershaneden oluşan medrese, geçirdiği bazı restorasyonlarla günümüze ulaşmıştır. Mimar Sinan’ın mimarbaşı olarak imparatorluğun her yanındaki yapılardan sorumlu olduğu bir dönemde inşa edilen bu medrese, Mimar Sinan tezkirelerinde ve ona ait olduğu düşünülen isimsiz risalede geçmemektedir. Bu makalede, Osmanlı’nın en kudretli sadrazamlarından biri ve aynı zamanda Kanûnî’nin damadı olan Rüstem Paşa’nın ilgili medresesinin vakfiyesi, tarihçesi ve personeli gibi birçok yönü incelenerek Anadolu’daki bir Osmanlı eğitim kurumu gün yüzüne çıkarılmaya çalışılmıştır.Keywords : Rüstem Paşa, Kütahya Rüstem Paşa Medresesi, Kütahya, Medrese, Osmanlı.