- İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi
- Vol: 4 Issue: 2
- TEFSİRİN MAHİYETİNE DAİR TARTIŞMALARDA İBN HALDÛN VE MOLLA FENÂRÎ MUKAYESESİ
TEFSİRİN MAHİYETİNE DAİR TARTIŞMALARDA İBN HALDÛN VE MOLLA FENÂRÎ MUKAYESESİ
Authors : Sümeyye Sevinç
Pages : 261-290
Doi:10.20486/imad.646947
View : 6 | Download : 2
Publication Date : 2019-12-31
Article Type : Research
Abstract :Tefsirin mahiyeti, İslâm ilim geleneğinin gerek klasik gerekse çağdaş döneminde tartışma konusu olmuştur. Bu bağlamda tefsirin bir ilim olmadığını ileri süren yaklaşıma muhalif olarak tefsirin müstakil bir ilim olduğu yaklaşımı ortaya çıkmıştır. Bu iki yaklaşıma ilaveten tefsirin kendine özgü bir ilim olduğuna dair bir üçüncü yaklaşım tartışmaya yön vermiştir. Bu araştırmada, zikri geçen üçüncü yaklaşımı Osmanlı Devleti’nin kuruluş döneminde belirgin bir şekilde yansıtan Molla Fenârî ve onun çağdaşı İbn Haldûn’un tefsire dair görüşleri mukayese edilmektedir. Her iki âlim de tefsire dair görüşlerini, eserlerinin mukaddimelerinde ortaya koymaktadır. Bu çalışmada, İbn Haldûn’un tarihi olarak bilinen Kitâbü’l-‘İber ’in giriş bölümü olan Mukaddime ’si ve Molla Fenârî’nin Aynü’l-a‘yân adlı eserinin mukaddime kısmı çerçevesinde tefsirin diğer ilimler içerisindeki yeri ele alınmaktadır. Her iki müellif de tefsirin kendine mahsus yapısı sebebiyle küllî kaidelerinin bulunmadığını düşünmektedir. Fakat İbn Haldûn tefsiri rivâyet ve dil ile sınırlamakta, buna karşın Molla Fenârî ise tefsire rivâyet ve dilin ötesinde belirli şartlar dâhilinde geniş bir anlam alanı açmaktadır. Netice itibariyle söz konusu iki âlim, tefsirin kendine özgü nasıl bir yapı arz ettiğini farklı açılardan göstermiş bulunmaktadır.Keywords : Tefsir, İbn Haldûn, Molla Fenârî, Mukaddime, Aynü’l-a‘yân