- İslam Medeniyeti Araştırmaları Dergisi
- Vol: 3 Issue: 1
- OSMANLI DEVLETİ’NDE KLASİK DÖNEM VE SONRASINA AİT DELÂİLÜ’L-HAYRÂT MİNYATÜRLERİNDEKİ DEĞİŞİM...
OSMANLI DEVLETİ’NDE KLASİK DÖNEM VE SONRASINA AİT DELÂİLÜ’L-HAYRÂT MİNYATÜRLERİNDEKİ DEĞİŞİM
Authors : Hicabi Gülgen, Semra Güler
Pages : 29-60
Doi:10.20486/imad.397069
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2018-06-30
Article Type : Research
Abstract :Kuzey Afrika’da, Muhammed b. Süleyman el-Cezûlî (ö.1465) tarafından tertip edilen Delâilü’l-Hayrât ve Şevâriku’l-Envâr isimli eser, yazıldığı günden itibaren bütün İslam ülkeleri tarafından benimsenmiş ve İslam coğrafyasında en çok okunan dua kitaplarının başında gelmektedir. Salât ü selâmların toplandığı bu kitabın günümüzde geçerliliğini hala korumasının ardındaki sebep, şüphesiz Müslümanların Hz. Muhammed’e (s.a.v.) olan derin muhabbetidir. İslam sanat anlayışı çerçevesinde minyatürlerle süslenmiş olan bu eserin çok sayıda istinsah edildiği ve yapılan bu minyatürlerin hem coğrafyaya hem de yüzyıllara göre farklılıklar gösterdiği bilinir. Türkiye Kütüphaneleri’nde bulunan el yazması Delâilü’l-Hayrât nüshalarındaki minyatürlerin, diğer İslam ülkelerindeki örneklerle konu bakımından benzerlik göstermekle birlikte kendine has özellikler taşıdığı görülür. Ancak zamanla Osmanlı Devleti’ndeki bu minyatürler değişmiş, konu ve teknik açısından Batı sanat anlayışı etkisi altında kalmışlardır. Dolayısıyla, bu minyatürlerin nasıl değişim gösterdiğini izlemek, aslında bir medeniyetin de arka planını okumak manasına gelir. Sadece Osmanlı Devleti’nde istinsah edilmiş Delâilü’l-Hayrât nüshalarında karşımıza çıkan Mekke-Medine şehir tasvirleri de, birer tarihi belge olmaları bakımından ayrıca önem arz etmektedir.Keywords : Delâilü’l-Hayrât, Cezûlî, minyatür, kutsal kent tasvirleri, Mekke-Medine