XVII. Yüzyılda Şeriat ve Hakikat Arasında Cezayir Sûfîliği
Authors : Kamel Filali
Pages : 39-48
View : 8 | Download : 0
Publication Date : 2011-09-01
Article Type : Other
Abstract :Bu makale, XVII. yüzyıl Cezayir âlimleri tarafından şeriat ve hakikat arasında neredeyse tam bir uzlaşı kurulduğunu gösterme amacını taşımaktadır. Şeriat ve hakikat, Abbâsî dönemini de içerecek şekilde Doğu İslâm dünyasındaki fıkıh okullarının kuruluşundan bu yana İslâm’ın uzlaştırılması güç iki ana veçhesi olagelmiştir. Bilhassa XVII. yüzyıl, aralarında Robert Brunschvicg, Louis Massignon ve Jacques Berque gibi müşteşriklerin bulunduğu uzmanların görüş birliğiyle tasavvuf ve İslâm arasındaki kaynaşmanın kriz yüzyılı olarak görülmüştür. Oysa bu yüzyıl, Doğu İslâm dünyasında h. üçüncü yüzyılda başlayıp h. onuncu yüzyılda zirvesine ulaşan Sûfîlik ve Sünnîlik arasındaki gerilimden uzaktır. Konstantin, Tilimsen ve Bune gibi Mâlikîliğin hakim olduğu Batı İslâm dünyasında sûfîler ve ulemâ çoğunlukla uzlaşı içinde olmuştur. Bu bölgelerde bir kimse dinî tutumunu bir diğeriyle takas edebilmiş veya tamamıyla değiştirebilmiştir. Bazen aynı kişi, sûfînin hırkasını ve fakîhin abasını benimseyebilmiştir. Böylece sûfîlik ilâhî hakikat arayışında, şeriat ise adalet arayışında XVII. yüzyıl Kuzey Afrika’sında el ele vermiştir.Keywords : Cezayir, sûfîlik, ulema, şeriat, hakikat.