- İslam Araştırmaları Dergisi
- Issue: 28
- Kādî Abdülcebbâr’ın "Sözün Hakikati Teorisi" ve Abdülkāhir el-Cürcânî’nin "Sözdizimi ...
Kādî Abdülcebbâr’ın "Sözün Hakikati Teorisi" ve Abdülkāhir el-Cürcânî’nin "Sözdizimi Teorisi" Bağlamında Bir Eleştirisi
Authors : M Taha Boyalik
Pages : 61-84
View : 9 | Download : 0
Publication Date : 2012-09-01
Article Type : Other
Abstract :Kādî Abdülcebbâr, Mûtezile’nin "ilahî sıfatlar teorisi” bağlamında ilahî sözün hakikatini incelerken, kelâmcıların gâibin şâhide kıyası metodu gereği, beşerî sözün hakikatini de incelemek durumunda kalmıştır. Bu makalenin ilk iki kısmında Abdülcebbâr’ın "sözün hakikati” teorisi mümkün olduğunca beşerî söz bağlamıyla sınırlı kalınarak incelenmekte ve onun dil-düşünce ilişkisine dair yaklaşımı açığa çıkarılmaktadır. Son kısımda ise, Abdülkāhir el-Cürcânî’nin sözdizimi teorisine referanslarla, Abdülcebbâr’ın söz teorisine temelden eleştiriler getirilmektedir. Yazarın Abdülkāhir el-Cürcânî’nin görüşlerine dayandırdığı iddiasına göre, Kādī Abdülcebbâr’ın dil ve söz gerçeğine ilişkin görüşleri dilbilim ve dil felsefesi açısından ikna edici olmaktan uzaktırKeywords : Kādî Abdülcebbâr, Mûtezile, sözün hakikati, ardışık kesintili sesler, lafız, anlam, kelâm-ı nefsî, zihnî söz, düşünce, dil-düşünce ilişkisi, Abdülkāhir el-Cürcânî, nahvin anlamları, sözdiziminin gramatikselliği.