- İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
- Vol: 10 Issue: 4
- Russia’s Foreign Policy in the Near Abroad: A Challenge for the Global and Regional Rivalry
Russia’s Foreign Policy in the Near Abroad: A Challenge for the Global and Regional Rivalry
Authors : Erhan Canikoğlu
Pages : 3546-3567
Doi:10.15869/itobiad.972755
View : 8 | Download : 3
Publication Date : 2021-12-30
Article Type : Research
Abstract :1990’lı yılların başlarında Rusya’da Yeltsin-Kozirev ekseninde sürdürülen Batı yönelimli dış politika, beklentilerin karşılanmaması nedeniyle alternatif arayışları beraberinde getirdi. Bu kapsamda yeni Avrasyacı düşünceler Rus dış ve güvenlik politikaları üzerinde belirleyici olmaya başladı. Rusya, bu dönemde Sovyet sonrası coğrafyayı ayrıcalıklı çıkar alanı olarak tanımlayıp, bölgedeki hedeflerine ulaşmak için politikalar geliştirdi. Kuşkusuz Rusya bölgede yalnız değildi. Çeşitli küresel ve bölgesel aktörler de kendi çıkarlarına ulaşmaya çalıştılar. Bu, tarafları güçlü bir rekabete sürüklerken durumu daha da karmaşıklaştırdı. ABD, küresel stratejisinin bir parçası olarak bölgedeki Rus etkisini azaltmayı amaçladı. Bu amaçla NATO'nun doğuya doğru genişlemesini ve bölge ülkeleriyle ortaklık programlarını teşvik etti. Avrupa Birliği ise demokratik dönüşümü, hukukun üstünlüğünü ve kamu yönetimini desteklemek üzere Avrupa Komşuluk Politikasını başlattı. Türkiye ve İran gibi komşu ülkeler kültürel, ekonomik ve güvenlik kaygılarıyla bölgeye yöneldiler. Çin ve Hindistan da ekonomik ve güvenlik çıkarlarını elde etmeye çalıştılar. Rusya, jeopolitik çıkarlarını desteklemek için bölgeyi "Yakın Çevre” olarak adlandırarak münhasır etki alanı ilan etti. "Yakın Çevre”, SSCB’nin dağılmasından sonra Rusya’nın ulusal kimliği, ulusal çıkarları ve güvenlik politikalarının tanımlanma sürecinde daima bir kavşak noktası oldu. Bu kavram sadece Rusya sınırlarına olan coğrafi yakınlığı tanımlamak için, yabancı aktörlerin bölgeye müdahale etmemeleri ve çıkarlarına zarar vermemeleri için uyarı amacıyla bilinçli olarak seçilmişti. Bu makale, Rusya'nın Sovyet sonrası alandaki politikalarını küresel rekabet ve güç mücadelesi bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. "Yakın Çevre” kavramının analizi ile başlamakta ve Rus güvenlik doktrinlerinde karşılığını araştırmaktadır. Ardından küresel ve bölgesel güçlerin politikalarına ve Rusya'nın bunlara yönelik tepkilerine odaklanmaktadır. Rusya'nın "Yakın Çevre”deki çıkarlarından asla vazgeçmediği veya geri adım atmadığı sonucuna varmaktadır.Keywords : Rusya Federasyonu, Yakın Çevre, Güvenlik, Güç Mücadelesi, Küresel Rekabet