- İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
- Vol: 10 Issue: 3
- Cumhuriyet Modernleşmesinde Bir Halkevi Dergisi: Batı Yolu
Cumhuriyet Modernleşmesinde Bir Halkevi Dergisi: Batı Yolu
Authors : Mehmet Güven Avci, Elif Kiran
Pages : 2179-2205
Doi:10.15869/itobiad.853925
View : 24 | Download : 7
Publication Date : 2021-09-30
Article Type : Research
Abstract :Halkevleri, Cumhuriyet Dönemi modernleşme hareketlerinin, 1930-1950 tarihleri arasında, en önemli araçlarından birisidir. Kuruluş biçimi ve örgütlenmesi ile merkezi bir yapıya sahip olan ve dönemin tek partisi olan Cumhuriyet Halk Fırkası’na bağlı bir kuruluş olarak halkevlerinin yürüttüğü faaliyetler, modernleşme sürecine ilişkin önemli bilgiler içermektedir. Dil ve edebiyat şubesi, güzel sanatlar şubesi, temsil şubesi, spor şubesi, içtimai yardım şubesi, halk dershaneleri ve kurslar şubesi, kütüphane ve neşriyat şubesi, köycüler şubesi, müze ve neşriyat şubesi olarak dokuz alanda faaliyet gösteren halkevleri okuma yazamadan tiyatroya, yayıncılıktan sinemaya, yardım çalışmalarında köye kadar geniş bir alanda etkinlik içerisinde olmuştur. Halkevlerinin önemli faaliyetlerinden birisi dergi yayıncılığıdır. Genel politikalar, ideolojik ve kültürel dönüşümü sağlamaya dönük çabalar halkevi dergileri aracılığıyla yerel unsurlarla harmanlanarak taşraya aktarılmaktadır. Bu dergiler aynı zamanda halkevi faaliyetlerinde görev alanlar için bir rehber taşımaktadır. Dönemin hâkim ideolojisi batılılaşma yoluyla toplumun tamamının modernleşmesidir. Bu modernleşme sürecine toplumun tüm kesimlerinin katılması eğitim yoluyla sağlanmaya çalışılmaktadır. Örgün eğitim ile gelecek nesillerin istendik biçimde yetiştirilmesi sağlanırken halkevleri yetişkin eğitimini hedeflemekte ve bu yol ile her alanda ve her kesimde yeni rejimin istediği insan tipine en kısa sürede ulaşma amacı güdülmektedir. Merkezi politikanın yerele aktarılma ve yerel unsurlarla uyumunu sağlama biçimini göstermesi açısından halkevlerinin dergi yayıncılığı oldukça önemlidir. Bu çalışma bu kapsamda Kırklareli Halkevi tarafından yayınlanan Batı Yolu dergisini Cumhuriyet modernleşmesi kapsamında inceleme amacı taşımaktadır. Modernleşme sürecinde Trakya Bölgesi’ne verilen önemin yanı sıra derginin isminin dönemin genel politikasını yansıtması dikkat çekicidir. Sekiz sayı yayınlanan dergi, yayın içeriği ile uygulanan merkezi politikaları halka yayma işlevini üstlenmiştir. Bu tür bir yayın politikası dönemin yukarıdan aşağıya modernleşme politikasıyla uyumludur. Batı Yolu Dergisi bu anlamda halkevi dergilerinin tamamında görülebilecek özellikleri yansıtmaktadır.Keywords : Modernleşme, Batılılaşma, Cumhuriyet Modernleşmesi, Halkevleri, Batı Yolu Dergisi