- İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
- Vol: 10 Issue: 1
- Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Dinleme/İzleme Becerisini Ölçmeye Yönelik Soruların Yenil...
Ortaokul Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Dinleme/İzleme Becerisini Ölçmeye Yönelik Soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Göre İncelenmesi
Authors : Kadir Kaplan
Pages : 626-645
Doi:10.15869/itobiad.836238
View : 10 | Download : 4
Publication Date : 2021-03-30
Article Type : Research
Abstract :Bireyin edindiği ilk beceri olan dinleme/izleme, diğer dil becerilerin kazanılmasında ve gelişmesinde büyük bir öneme sahiptir. Ancak bu beceriye gereken önem verilmemekte, bu da dinleme/izlemenin ihmal edilen bir beceri olarak tanımlanmasına sebep olmaktadır. Bu bağlamda nitelikli bir dil öğretiminin yapılabilmesi açısından dinleme/izleme becerisine yönelik araştırma sonuçlarının dil öğretim sürecine yansıtılması son derece önemlidir. Bu araştırmanın temel amacı; ortaokul Türkçe ders kitaplarında yer alan dinleme/izleme becerisini ölçmeye yönelik soruların Yenilenmiş Bloom Taksonomisine göre 5. sınıftan 8. sınıf düzeyine doğru boylamsal olarak ve karşılaştırmalı bir şekilde incelenmesidir. Alan yazında bilişsel beceri düzeylerinin belirlenmesinde ve değerlendirilmesinde sıklıkla kullanılan ve kabul gören bir sınıflama oluşuna bağlı olarak araştırmada, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi ölçüt olarak belirlenmiştir. Nitel bir durum çalışması olarak tasarlanan bu araştırmada doküman incelemesi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; Türkçe ders kitaplarında yer alan dineleme/izleme metinlerine anlamaya yönelik metinler içinde 1/4 oranında yer verildiği, buradan hareketle beceriler arasında eşit bir dağılım olmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca dinleme/izleme becerisine yönelik soruların bilişsel basamaklara göre dengeli bir dağılım göstermediği, incelenen metinlerde alt bilişsel becerileri ölçmeye yönelik daha çok soruya yer verildiği ve sınıf düzeyleri ile bilişsel beceri basamakları arasında hiyerarşik bir ilişki olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulgularından hareketle şunlar önerilmiştir: Türkçe ders kitaplarında, dinleme/izlemeye yönelik metinlere okuma becerisiyle eşit olacak şekilde verilmesi gerekmektedir. Öğretim programının amaçlarından birinin öğrencilerin üst bilişsel becerilerini kullanmaya yönlendirilmeleri olduğu düşünüldüğünde, Türkçe ders kitaplarında üst bilişsel becerilere yönelik dinleme/izleme sorularına daha çok yer verilmesi gerekmektedir. Ayrıca alt sınıflardan üst sınıflara doğru gidildikçe alt bilişsel becerileri ölçmeye yönelik sorulardan üst bilişsel becerileri ölçmeye doğru bir eğilimin benimsenmesi gerekmektedir.Keywords : Dinleme/İzleme Becerisi, Türkçe Öğretimi, Ana Dili Eğitimi, Yenilenmiş Bloom Taksonomisi, Temel Dil Becerileri