- İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
- Vol: 9 Issue: 3
- Yeşil Üretimin Çevresel ve Ekonomik Performans Üzerindeki Etkisinde Ters Lojistiğin Aracı Rolü...
Yeşil Üretimin Çevresel ve Ekonomik Performans Üzerindeki Etkisinde Ters Lojistiğin Aracı Rolü
Authors : Bülent Yildiz, Ertuğrul Çavdar
Pages : 2326-2349
Doi:10.15869/itobiad.763261
View : 8 | Download : 2
Publication Date : 2020-09-30
Article Type : Research
Abstract :Dünya nüfusundaki artışla birlikte insanların ekosistem üzerindeki etkileri de artmaktadır. Doğal kaynaklar giderek daha yoğun şekilde kullanılmakta, sürekli olarak çevreye doğa tarafından dönüştürülmesi zor ve zaman alan atıklar bırakılmaktadır. Çevre kirliliğinin olumsuz etkileri ile birlikte çevre duyarlılığı daha fazla önem kazanmaya başlamıştır. Sürdürülebilir bir hayat için çevre ile uyumlu bir yaşam tarzı benimsenmelidir. Çevre konusunda en önemli rollerden biri üretim firmalarına düşmektedir. Çevreci politikalar kapsamında kirleticilerin doğaya bırakılmamasının yanı sıra üretim süreçlerinde geri dönüştürülmüş, dönüştürülebilir materyallerin kullanımı büyük önem arz etmektedir. Bu kapsamda tedarik zincirinin her aşamasında görevini tamamlamış materyallerin tekrar kullanılmak üzere sürecin önceki aşamalarına ulaştırılması gerekmektedir. Bu bağlamda, bu çalışmada yeşil üretimin çevresel ve ekonomik performans üzerindeki etkisinde ters lojistiğin aracı rolü araştırılmıştır. Bu amaçla farklı sektörlerde faaliyet gösteren 191 imalat firmasından, yönetici konumunda çalışan katılımcılardan anket ile veri toplanmıştır. Toplanan veriler yapısal eşitlik modellemesi ve process makro metodu ile analiz edilmiştir. Yapısal eşitlik modelinin analizi sonucu yeşil üretimin çevresel ve ekonomik performansı anlamlı olarak etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Bu nedenle imalat firmaları hem ekonomik hem de çevresel performanslarını artırmak için çevreci üretime gerekli önemi göstermelidir. Yeşil üretimin ters lojistiği anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Bu nedenle ters lojistik faaliyetleri yeşil üretim ile bağlantılıdır. İmalat firmalarının yeşil üretime önem vermeleri durumunda ters lojistik faaliyetleri de artış göstermektedir. Ters lojistiğin ekonomik performansı anlamlı olarak etkilediği fakat çevresel performansı anlamlı olarak etkilemediği sonucuna ulaşılmıştır. Process makro yöntemi ile yapılan aracılık testi neticesinde ise yeşil üretimin ekonomik performans üzerindeki etkisinde ters lojistiğin aracılık rolü bulunduğu tespit edilmiştir. Dolayısıyla imalat firmaları yeşil üretim gerçekleştirdiklerinde ters lojistik faaliyetlerinde de artış meydana gelmekte ve neticesinde ekonomik performanslarında iyileşme görülmektedir. Yeşil üretimin çevresel performans üzerindeki etkisinde ise ters lojistiğin aracılık rolü doğrulanamamıştır.Keywords : Yeşil üretim, Ters Lojistik, Çevresel Performans, Ekonomik Performans, Tedarik Zinciri