- İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi
- Vol: 9 Issue: 3
- Bilişimsel Düşünme Becerileri Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması...
Bilişimsel Düşünme Becerileri Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması
Authors : Ahmet Dolmaci, Nadire Emel Akhan
Pages : 3050-3071
Doi:10.15869/itobiad.698736
View : 16 | Download : 6
Publication Date : 2020-09-30
Article Type : Research
Abstract :Bilişimsel düşünme çağımızın ihtiyacı olan önemli bir beceridir. Yarının yetişkinlerini yetiştiren öğretmenlerin bu becerileri öğretecekleri düşünüldüğünde, onların da bu beceriye yeterince hakim olmaları gerekmektedir. Öğretmenlerin, yetiştirdikleri öğrencileri anlayabilmeleri, onların ilgi alanlarına hakim olmaları gerekmektedir. Öğrencilerinin hep bir adım önünde ve onlara öncü rollerini sürdürebilmeleri adına öğretmenlerin bilişimsel düşünme gibi çok kapsamlı becerilere hakimiyetleri önem kazanmıştır. Bu doğrultuda çalışmanın amacı, öğretmen adaylarına yönelik bilişimsel düşünme becerisi üzerine bir ölçek geliştirmek ve onun geçerliliği ve güvenirliğini belirlemektir. Çalışmanın amacına yönelik alan yazındaki örnekler incelenmiş ve ölçek geliştirme aşamaları gerçekleştirilerek 51 maddelik beşli Likert tipinde bir ölçek hazırlanmıştır. Ölçeğin geçerlilik ve güvenirlilik analizleri için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizleri (DFA), 2017-2018 eğitim-öğretim döneminde bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde öğrenim görmekte olan öğretmen adaylarıyla gerçekleştirilmiştir. AFA için 510 ve DFA için ise 254 öğretmen adayından oluşan farklı örneklemlerle yapılan analizler sonucunda 40 maddelik, beş boyutlu bir yapı elde edilmiştir. Ölçekten elde edilen boyutlar (algoritmik – analitik düşünme becerisi, yaratıcı problem çözebilme becerisi, işbirliği yapabilme becerisi, eleştirel düşünebilme becerisi, bilgisayar kullanabilme becerisi) alan yazından ve uzman görüşlerinden yararlanılarak isimlendirilmiştir. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek üzere alt ölçekler ile ölçeğin tamamına ilişkin iç tutarlılık katsayısı hesaplanmış ve .74 ile .91 arasında değişen katsayılar elde edilmiştir. DFA sonucunda, Bilişimsel Düşünme Becerileri Ölçeği’nin iyi düzeyde uyum gösterdiği, AFA ile keşfedilen yapının doğrulandığı sonucuna varılmıştır. Sonuç olarak öğretmen adaylarının bilişimsel düşünme becerilerini belirlemeye yönelik geçerli ve güvenilir ölçümler veren bir ölçek elde edilmiştir. Bu sonuçlar ışığında ileride yapılacak araştırmalar için öğretmen adaylarına yönelik geliştirilen ölçek, farklı özelliklerdeki örneklemlerde de uygulanarak tanımlanan yapı doğrulanabilir.Keywords : Bilişimsel Düşünme, Beceri, Öğretmen Adayı, Ölçek Geliştirme, Bilgisayar