- İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 11 Issue: 2
- OSMANLI SON DÖNEMİNDE BERBERLİK
OSMANLI SON DÖNEMİNDE BERBERLİK
Authors : Ibrahim Yilmaz
Pages : 396-408
Doi:10.54282/inijoss.1135743
View : 8 | Download : 6
Publication Date : 2022-12-31
Article Type : Research
Abstract :Saç ve sakalların kesilip düzenlenmesi insan ihtiyaçlarındandır. Osmanlı toplumunda bu ihtiyacı karşılamak amacıyla, Kanuni döneminde ortaya çıkan kahvehanelerin bir köşesi berberlere ayrılmıştı. Ayrıca seyyar olarak hizmet veren berberler de bulunmaktaydı. Tarihi süreçte kahvehanelerin yasaklanmasıyla müstakil berber dükkanları ortaya çıkmıştır. Bu çalışma genel olarak XIX. yüzyıl ile XX. yüzyıl başlarını kapsamakta olup Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Başkanlığı Osmanlı Arşivi belgeleri ile ikinci el kaynaklardan faydalanılmıştır. Söz konusu dönemdeki berber dükkanlarının ne tarz mekanlar olduğu, berberlerin günümüzde de bilinen hizmetlerinin yanı sıra sağlık alanındaki faaliyetlerinin nelerden oluştuğu üzerinde durulmaktadır. Ayrıca toplum ve devletin berberlerin sağlık alanındaki faaliyetlerine nasıl yaklaştığı incelenmektedir. Çalışmanın sonunda berberlerin saç ve sakal tıraşı yanında diş çekme, hacamat yapma, sünnet etme gibi cerrahi operasyonlar yaptıkları, hasta muayene ederek tedaviler uyguladıkları ortaya çıkarılmıştır. Berberlerin sağlık alanındaki çalışmalarının toplum tarafından kabullenilmiş olmasına rağmen herhangi bir tıp eğitimi almadan bu hizmetleri yerine getirmelerinden dolayı insanların çeşitli zararlara uğradıkları tespit edilmiştir. Tedavi olmak amacıyla berberlere başvuran insanların zarar görmeleri üzerine devletin, bir takım düzenleyici ve denetleyici tedbirler aldığı görülmüştür. Bu tedbirler kapsamında tıbbiye mezunu olmayanların doktor gibi hasta muayene ederek tedaviler uygulaması yasaklanırken, diş çekme, sünnet etme, hacamat yapma gibi tıbbi konularda hizmet vermek isteyen berberlere imtihandan geçmek şartıyla izin verilmeye başlandığı açığa çıkarılmıştır.Keywords : Osmanlı, Berber, Diş çekme, Sünnet etme, Tıbbi Müdahale