- İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 11 Issue: 2
- XVII. YÜZYILIN SON ÇEYREĞİNDE KONAR-GÖÇER AŞİRETLERİN HARPUT VE ÇEVRESİNDEKİ KÖYLERE VERDİĞİ ZARARLA...
XVII. YÜZYILIN SON ÇEYREĞİNDE KONAR-GÖÇER AŞİRETLERİN HARPUT VE ÇEVRESİNDEKİ KÖYLERE VERDİĞİ ZARARLAR
Authors : Yavuz Kisa
Pages : 457-472
Doi:10.54282/inijoss.1132503
View : 10 | Download : 6
Publication Date : 2022-12-31
Article Type : Research
Abstract :Osmanlı toplumu yerleşikler ve konar-göçerler olmak üzere iki sınıfa ayrılır. Toplumun büyük bir kısmını oluşturan yerleşikler genellikle şehirler, kasabalar ve köylerde yaşardı. Konar-göçer, aşiret, göçer ve yörük gibi farklı isimlerle anılan bu sınıf ise ekonomik açıdan hayvancılıkla uğraşırken, hayat tarzı bakımından yaylak ve kışlak alanlar arasında bir hayat sürerdi. Bu topluluklarda, biz ve yurt olgusu ile ortak mülkiyet anlayışı oldukça fazla gelişmişti. Devletin idari, hukuki ve iktisadi mekanizması içerisinde konar-göçerlerin önemli bir yeri vardı. Toplum içerisinde yerleşiklerden farklılık gösteren konar-göçerler için yaylak ve kışlaklara çıkarken kanunlar düzenlenmiştir. Ancak yaşam tarzları ve benimsedikleri anlayış doğrultusunda bu kanunlara zaman zaman uymadıkları ve yerleşik halkın malına zarar verdikleri görülmektedir. Bu çalışmada Beydili/Badıllı ve Cihanbeyli aşireti mensuplarının Harput ve çevresinde bulunan köylere verdikleri zararlardan bahsedilecektir. Bilindiği gibi konar-göçer aşiretlerin yaylak ve kışlaklara çıkarken güzergâhları bellidir. Ancak bu aşiretler kendi güzergâhlarına uymayarak, coğrafi konumundan dolayı Harput ve çevresine geldikleri ve burada 80 köye çeşitli şekillerde zarar verdiği tespit olunmuştur. Bu zararların büyük çoğunluğu başta tarım arazileri olmak üzere, hırsızlık, cana ve mala kastetme şeklinde olmuştur. Çalışma kapsamında hangi aşiretin hangi köye ne gibi zararlar verdiği ayrıntılı bir şekilde değerlendirilecektir. Harput ve çevresindeki köylerin konar-göçer aşiretler tarafından uğradıkları zararlara değinen bu çalışma, arşiv belgeleri ve Harput Şer’iyye Sicillerinden hareketle ele alınmıştır.Keywords : Harput, Konar-göçer aşiretler, Köy, Yerleşikler.