- İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi
- Vol: 5 Issue: 2
- ALEVÎ/KIZILBÂŞ-BEKTÂŞÎ BUYRUKLARIʼNDAN HAREKETLE ve GENEL AHLÂK İLKELERİNE GÖRE TALİP, REHBER, PÎR V...
ALEVÎ/KIZILBÂŞ-BEKTÂŞÎ BUYRUKLARIʼNDAN HAREKETLE ve GENEL AHLÂK İLKELERİNE GÖRE TALİP, REHBER, PÎR VE MÜRŞÎD İLİŞKİLERİ
Authors : Hasan Çelik, Serkan Balci
Pages : 123-140
View : 13 | Download : 7
Publication Date : 2016-12-31
Article Type : Research
Abstract : Bu çalışmamızda; Alevî/Kızılbâşlığın ve Bektaşîliğin temel yazılı kaynakları olarak kabul edilen ve yüzyıllardır erkân (âdâb) kurallarını şekillendiren Buyruklar ʼdan hareketle talip, rehber, pîr ve mürşîd ilişkilerinin karşılıklı işleyiş ölçülerini değerlendireceğiz. Talib(ler)in inanca (yolʼa) ve inanç önderlerine karşı sorumlulukları, pîr ve mürşîdliğin Alevî/Kızılbâş-Bektaşî toplumlarındaki önemi, yol büyüğü olarak kabul edilen "dede”lerin veya ‟babaˮların birbirlerine ve taliplerine/dervîşlerine karşı sorumlukları makale de incelenip, okurların eleştirilerine sunulacaktır. Sevgiyi ve hoşgörüyü yüklenen bireyler yetiştirmeyi ve manevi aşamaların neticesinde de nefs-i kâmilʼe yani insan-ı kâmilʼe erişmeyi en temel hedef olarak kabul eden bu tasavvufi yolun manevi eğitim aşamalarından örnekleri de çalışmada araştırmacıların dikkatlerine sunulacaktır. Alevî/Kızılbâş-Bektâşî inancına mensup bireylerin (taliplerin/muhîblerin) yüzyıllardır davranışlarına referans olarak gösterdikleri ve genel anlamda âhlak ilkelerini içeren Buyruklar 'dan hareketle sürdürülen erkânların çok yönlü ve zengin yapısı da bu makale çerçevesinde ortaya konulacaktır. Böylece Alevî/Kızılbâş-Bektâşî topluluklarında ‟âhlaksal içerikli anayasal metinlerˮ olarak kabul gören Buyruklar ʼın, Alevî/Kızılbâş-Bektâşî toplumlarında ki paha biçilmez değerini bir kez daha gün yüzüne çıkarılmış olacaktır.Keywords : Alevî-Bektâşî, Toplum, Âhlâk, İnsan, Davranış, Buyruk.