- İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
- Vol: 14 Issue: 1
- İKİNCİ DAĞLIK KARABAĞ SAVAŞI SONRASINDA İMZALANAN ATEŞKES ANDLAŞMASI’NA GÖRE AZERBAYCANLI GÖÇMENLERİ...
İKİNCİ DAĞLIK KARABAĞ SAVAŞI SONRASINDA İMZALANAN ATEŞKES ANDLAŞMASI’NA GÖRE AZERBAYCANLI GÖÇMENLERİN YERLERİNE DÖNÜŞÜ
Authors : Tuğçe Isayev
Pages : 153-165
Doi:10.21492/inuhfd.1170119
View : 107 | Download : 115
Publication Date : 2023-06-30
Article Type : Research Article
Abstract :Dağlık Karabağ sorunu ve I. Dağlık Karabağ Savaşı Azerbaycanlı göçmenlerin ortaya çıkmasına sebep olmuştur. Azerbaycanlı göçmenlerin sorunlarının çözülmesi ve yerlerine dönüşü Azerbaycan açısından her zaman öncelikli meselelerden biri olmuştur. Bu çalışmanın amacı, II. Dağlık Karabağ Savaşı sonrasında imzalanan Ateşkes Andlaşması’na göre Azerbaycanlı göçmenlerin yerlerine dönüşünü ayrıntılı şekilde incelemektir. Ateşkes Andlaşması’nın 7. maddesine göre, mülteciler ve ülke içinde yerinden edilmiş kişiler, Dağlık Karabağ’ın topraklarına ve etrafındaki rayonlara Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin kontrolü altında dönecektir. Bu çalışma ile varılan sonuca göre I. Dağlık Karabağ Savaşı ve bu savaş sırasında Ermenistan tarafından gerçekleştirilen işgal sebebiyle 1991 yılı ve sonrasında Eski Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi ve etrafındaki yedi rayonda ülke içinde yerinden edilmiş Azerbaycanlı göçmenler Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin denetimi ve kontrolü altında yerlerine dönebilecektir. Bu çerçevede, 1988 yılı ve sonrasında Ermenistan’dan zorunlu olarak göç ettirilen Azerbaycanlı göçmenlerin yerlerine başka bir ifade ile, zorunlu olarak göç ettirildikleri Ermenistan’a dönüşü Ateşkes Andlaşması ile getirilen düzenlemenin kapsamına dahil değildir. Ancak, Ateşkes Andlaşması’nın 7. maddesine göre bu kişiler de Dağlık Karabağ’ın topraklarına ve etrafındaki rayonlara Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği’nin denetimi ve kontrolü altında dönebilecektir. Azerbaycan Hukuku bakımından mülteciler ve ülke içinde yerinden edilmiş kişilerin aynı hukuki statüye tabi tutulduğu, bu durum sebebiyle de ülke içinde yerinden edilmiş kişiler ile birlikte mültecilerin Dağlık Karabağ topraklarına ve etrafındaki rayonlara dönmesine izin verildiği ifade edilebilir. Azerbaycanlı göçmenlerin yerlerine dönüşü ile ilgili en önemli sorun Azerbaycanlı göçmenlerin dönecekleri toprakların Ermenistan tarafından mayınlanmış olması ve bölgedeki mayınların temizlenmesinin uzun yıllar sürecek olmasıdır.Keywords : Azerbaycanlı Göçmenler, Azerbaycanlı Göçmenlerin Yerlerine Dönüşü, II. Dağlık Karabağ Savaşı, Ateşkes Andlaşması, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği