- İletişim Çalışmaları Dergisi
- Cilt: 10 Sayı: 1
- ESİRGEYEN GÖKYÜZÜ KİTABI VE ÇÖLDE ÇAY FİLMİ ARASINDAKİ METİNLERARASI İLİŞKİNİN ORYANTALİZM BAĞLAMIND...
ESİRGEYEN GÖKYÜZÜ KİTABI VE ÇÖLDE ÇAY FİLMİ ARASINDAKİ METİNLERARASI İLİŞKİNİN ORYANTALİZM BAĞLAMINDA İNCELENMESİ
Authors : Ibrahim Öksüz
Pages : 49-69
View : 19 | Download : 17
Publication Date : 2024-01-29
Article Type : Research
Abstract :Oryantalizm Edward Said’e göre Batı dünyasının Doğu ülkeleri üzerinde hakimiyet kurmasına yol açan önyargılar, fanteziler, imgeler bütünüdür. Şarkiyatçılığın hakimiyete dayalı bir gelenek yaratmasını sağlayan kültürel etmenler ise filoloji, tarih, siyaset, romancılık ve ozancılıktır. Bunlara sinema da eklenebilir. Amerikalı yazar Paul Bowles’un 1949 yılında yazdığı Esirgeyen Gökyüzü kitabı Kit ve Port çiftinin aydın New York çevresinden kaçmak ve sorunlu evliliklerini yoluna koymak için Fas’ın Tanca şehrine yaptıkları yolculuğu anlatır. İtalyan yönetmen Bernardo Bertolocci tarafından 1990 yılında aynı romandan sinemaya uyarlanan Çölde Çay filmi, kitapla arasında birtakım farklılıklar barındırır. Kaynak metin roman ile film arasındaki farklılıklar, bu iki metne metinlerarasılık üzerinden oryantalist okumayla bakmayı gerekli kılmıştır. Sinema açısından bu kuram kullanılmaya çok elverişlidir. Her film bir metin olarak değerlendirilebilir. Filmler başka filmlere, metinlere ve diğer sanat dallarına göndermelerle doludur. Buradan hareketle Esirgeyen Gökyüzü ile Çölde Çay arasındaki ortak ve farklılaşan oryantalist söylemleri metinlerarasılık yaklaşımıyla ortaya koymak çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Çalışmanın yöntemi olarak Viyana Okulunun eleştirel söylem analizi kullanılmıştır. Araştırma, oryantalizme dair genel bir değinide bulunup, metinlerarası kavramının tanımından yola çıkarak bahsi geçen iki eseri tartışma bölümünde eleştirel bir gözle analiz edecektir. Sonuç bölümünde, elde edilen bulgular metinlerarasılık yaklaşımıyla ortaya konup araştırma özetlenerek çalışma noktalanacaktır.Keywords : : Oryantalizm, Metinlerarasılık, Esirgeyen Gökyüzü, Çölde Çay