Kırâat Farklılıkları Bağlamında Tek Kelime İdğâmı
Authors : Cafer Yildiz
Pages : 147-175
View : 53 | Download : 42
Publication Date : 2023-06-15
Article Type : Research Article
Abstract :Kırâat farklılıkları iki kategoride ele alındığında birisi ferşî farklılıklar, diğeri ise usûl farklılıkları olmaktadır. Ferşü’l-hurûf diye de ifade edilen farklılıklar, sûrelerin tamamına yakınında dağınık bir şekilde bulunan ve bir kurala da tabi olmayan, sadece rivâyete dayalı olarak ortaya çıkan ihtilaflardır. Kavâid-i külliye olarak da ifade edilen usûl farklılıkları ise aynı şekilde ‘Kur’ân’ın tamamını kapsayan ve hükmü bir tarz üzere kesintisiz devam eden şeydir’ diye tarif edilir. İmâle, beyne, işmâm, nakil, sekte ve teshil gibi birçok konu bu başlık altında toplanabilmektedir. Onlardan birisi de idğâm’dır. İdğâm başlığı altında idğâma konu olan harflerin durumuna göre vacip, câiz ve mümtenî; ilk harfin sâkin olup olmama durumuna göre sağîr ve kebîr; birinci harfin ikinciye tam dönüşüp dönüşmemesiyle ilgili kâmil/tâm ve nâkıs idğâm gibi konular işlenmektedir. İdğâmın iki kelime arasında gerçekleşmesi esastır. Zira idğâmın çoğu da bu türdendir. Bununla birlikte bazı fiil kalıpları tek kelime içinde de idğâma imkân tanımaktadır. Kur’ân’da birçok örneği bulunan bu uygulama, kırâat farklılıkları bağlamında ele alınacak ve Arap dil bilimindeki karşılığına kısmen de olsa değinilecektir.Keywords : Kırâat, idğâm, usûl, kelime, kırâat farklılıkları