- Isı Bilimi ve Tekniği Dergisi
- Vol: 33 Issue: 2 - Vol: 33 Issue: 2
- Buji Ateşlemeli Bir Motorda Performans ve Emisyon Değerlerinin Yapay Sinir Ağlari İle Tahmin Edilmes...
Buji Ateşlemeli Bir Motorda Performans ve Emisyon Değerlerinin Yapay Sinir Ağlari İle Tahmin Edilmesi
Authors : Kemal Atik, Nafiz Kahraman, Bilge Albayrak Çeper
Pages : 57-64
View : 19 | Download : 6
Publication Date : 2013-06-01
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışmada buji ateşlemeli bir motorun performansı ve egzoz emisyonları yapay sinir ağları (YSA) ile tahmin edilmiştir. YSA modeli Visual Basic dilinde yazılan bir programla çözülmüştür. Eğitim ve test için önerilen YSA, 4 silindirli 4 zamanlı bir test motorunda metan hidrojen karışımının farklı hidrojen yüzdeleri (0, 10, 20, ve 30), farklı hava fazlalık katsayıları (0.9, 1, 1.1, 1.2, 1.3 ve 1.4) ve farklı motor hızlarında (1500, 2000, 2500 ve 3000 dev/dak) çalıştırılmıştır. Standart geriye yayılım algoritması kullanılan YSA’ da üç katman bulunmaktadır. Giriş katmanında üç hücre (motor hızı, H2 ve hava fazlalık katsayısı) çıkış katmanında ise 8 hücre bulunmaktadır (HC, CO, CO2, ve O2emisyonları, tork, özgül yakıt tüketimi, güç ve egzoz sıcaklığı). YSA’nın performansı deneysel verilerle tahmin edilen verilerin karşılaştırılmasıyla belirlenmektedir. Gizli katmanında 28, 29, 30, 31 ve 32 hücresi olan yapıdaki YSA’larda eğitimde başarılı olunmuştur. Sonuçlara göre elde edilen korelasyon katsayıları CO, CO2, O2 ve HC emisyonları için sırasıyla 0.9880, 0.9728, 0.9930 ve 0.9623, tork, özgül yakıt tüketimi, güç ve egzoz sıcaklığı için sırasıyla 0.8650, 0.9840, 0.9252 ve 0.9605 olmuştur. Bütün sonuçlar YSA’nın buji ateşlemeli motorlar için performans ve emisyon tahmininde alternatif bir yöntem olabileceğini göstermiştir. YSA için en iyi sonuç 28 gizli hücresi olan yapıda elde edilmiştirKeywords : Yapay sinir ağları, Metan hidrojen karışımı, Emisyonlar, Buji ateşlemeli motor