- Isı Bilimi ve Tekniği Dergisi
- Vol: 32 Issue: 2
- Turbofan Motorlarda Egzoz Gaz Sıcaklığının Yapay Sinir Ağları ile Tahmin Edilmesi
Turbofan Motorlarda Egzoz Gaz Sıcaklığının Yapay Sinir Ağları ile Tahmin Edilmesi
Authors : Mustafa Ilbas, Mahmut Turkmen
Pages : 11-18
View : 21 | Download : 5
Publication Date : 2012-06-01
Article Type : Research
Abstract :Bu çalışma iki farklı güç durumu olan, tam güç ve kalkış için CFM56-7B turbofan motorlarının egzoz gaz sıcaklığının (EGS) yapay sinir ağları (YSA) ile tahmin edilmesi ile ilgilidir. Çalışma, motor çalışma parametreleri olan net itki, yakıt akış oranı, düşük devir sayılı mil hızı, yüksek devir sayılı mil hızı, basınç oranı, fan girişindeki hava sıcaklığı, kalkış marjin sıcaklığı ve itki özgül yakıt tüketimi gibi çalışma parametreleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Tüm bu veriler motorun yer çalışması sırasında bremze öçlümlerinden alınmıştır. Bu çalışmada, YSA ile elde edilen sonuçların doğruluğu daha önceden sunulan çoklu lineer metoda dayalı regresyon analizi sonuçları ile ve ölçüm sonuçları ile karşılaştırılmıştır. Modellerin tahminlerinin karşılaştırılması YSA’nın, turbofan motorlarda kullanılan EGS’yi doğru bir şekilde tahmin etme özelliğine sahip olduğunu göstermektedir. EGS ve motor çalışma parametreleri arasındaki ilişki katsayısı, eğitim verileri için tam devir ve kalkış güç koşullarında sırasıyla 0.99 ve 0.99 olarak, test verileri için ise 0.90 ve 0.97 olarak bulunmuştur. Her iki güç durumu için ortalama mutlak hata maksimum güç için % 2.1 olarak kalkış için ise % 5.08 olarak hesaplanırken, RMS hata varyans katsayısı maksimum güç için 0.5705 ve kalkış için 0.3539 olarak hesaplanmıştır. YSA modelinden elde edilen modeller yer ölçümleri ve regresyon modeli ile iyi bir uyumluluk gösterir. Sonuç olarak YSA bu tip uygulamalarda tahmin aracı olarak EGS tahmini için kullanılabilirKeywords : YSA, EGS, Turbofan motorlar