- Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Sayı: 35
- Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Arkeolojiye Genel Bir Bakış
Cumhuriyet Öncesi ve Sonrası Arkeolojiye Genel Bir Bakış
Authors : Laleş Uslu Azarak
Pages : 506-518
Doi:10.54600/igdirsosbilder.1388436
View : 39 | Download : 46
Publication Date : 2024-01-31
Article Type : Research
Abstract :"Geçmişin tanığı” olarak adlandırabileceğimiz arkeoloji kültürlerin maddi kalıntılarını inceleyerek, geçmiş yaşantılarını gözler önüne sermeyi amaçlamakta, onların sosyolojilerini, felsefelerini, inanç ve ritüellerini, diğer kültürlerle ilişkilerini incelemektedir. Arkeoloji aynı zamanda tarih, antropoloji, etnografya, sosyoloji ve daha birçok bilimsel alanla işbirliği kurarak bulguları yorumlama çabasındadır. Geçmişi aydınlatmayı amaçlayan bu bilim dalı, ilk başlarda kültürlerin ulus olma bilincini geliştirme ve ulusların kökenlerinin çok eskiye dayandığını kanıtlamaya çalışan bir disiplin olarak ortaya çıkmış, sonraları daha evrensel bir ivme kazanmıştır. Kökleri derinlerde olan halkların varlıklarını sürdürme çabaları da ancak arkeolojik kalıntılarda ve sanat eserlerinde kendini göstermektedir. Geçmişe duyulan merak, arkeolojik eserleri popüler hale getirmiş; bu durum yabancı gezgin, maceracı ve oryantalistlerin kültürel miras açısından zengin olan Osmanlı topraklarındaki tarihi eserlere ilgi duymalarına neden olmuştur. 19. yüzyılın sonlarında Osmanlı İmparatorluğu topraklarında yer alan Anadolu yabancı bilim insanlarının ilgisini çekmiştir. Osmanlı topraklarında yapılan kazılar, bu topraklardan adeta tarih fışkırdığını kanıtlar niteliktedir. Gerek izinli gerek izinsiz bir şekilde yapılan birçok kazıda ortaya çıkarılan eserlerin bazıları Avrupa’daki müzelerde sergilenmektedir. Çalışmada cumhuriyet öncesi ve sonrası yapılan arkeolojik çalışmalara genel olarak değinilmiştir. Tarihi eser ve kültür varlıkları açısından son derce zengin olan bu coğrafyada çok sayıda bilimsel araştırma ve kazı yapıldığından dolayı konu sınırlandırılması yapılmıştır.Keywords : Cumhuriyet, Osmanlı, Arkeoloji, Kültür Mirası