- Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Sayı: 34
- Feminist Edebiyat İncelemesi İçin İki Kavram Önerisi: Proje Kadın & Öz Kadın
Feminist Edebiyat İncelemesi İçin İki Kavram Önerisi: Proje Kadın & Öz Kadın
Authors : Başak Öner Gündüz
Pages : 209-220
Doi:10.54600/igdirsosbilder.1308677
View : 82 | Download : 105
Publication Date : 2023-10-27
Article Type : Research
Abstract :Tarihin ilk yazılı kaynaklarından itibaren kadınlar, aile içindeki rollerinde ve erkekler ile ilişkilerinde nasıl davranmaları gerektiği yönünde sürekli tanımlanma maruziyeti yaşamıştır. Günlük alışkanlıklardan yaşamın her detayına kadar sinen eril kodlar, cinsiyeti yeniden kodlar ve ortaya toplumsal cinsiyetli kadınlar ve erkekler çıkar. Bu çalışma feminist edebiyat incelemelerine iki yeni kavram önerisinde bulunur: proje kadın ve öz kadın. Söz konusu kavramlar hem toplumsal cinsiyet eşitsizliği verilerinin hem de Jung’un arketip kavramının ele alınması sonucu ortaya çıkmıştır. Feminist bir yöntemle girişilen çalışmada amaç, proje kadın ve öz kadın kavramları vasıtasıyla feminist dikkati arttırmaktır. Proje kadın ve öz kadın kavramlarına, toplumsal cinsiyet meselesini irdeleyen edebi metin örneklerinden ulaşılabilir. Eril tanımlamaları ve dolayısıyla sınırları kabul edip bu çerçevede bir hayat yaşamak proje kadını imlerken; eril tanımlamaları irdeleyip sorgulamalar yapmak ve toplumsal kabullerin dışına çıkmaktan çekinmemek ise öz kadını imler. Proje kadın ve öz kadın, bir sayı doğrusunun eksi sonsuz ucu ile artı sonsuz ucunu gösteren bir sayı doğrusu metaforu ile aydınlatılabilir. Eksi sonsuz uçta yer alan proje kadınlığa doğru yol almak son derece kolayken; artı sonsuz uçta yer alan öz kadınlığa doğru hareket kabiliyeti bizatihi toplum tarafından zayıflatılır.Keywords : proje kadın, öz kadın, feminist yöntem, arketip