- Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
- Issue: 33
- Şer‘iyye Mahkemesine Başvuran Halepli Kadınlar (956-972 / 1549-1565)
Şer‘iyye Mahkemesine Başvuran Halepli Kadınlar (956-972 / 1549-1565)
Authors : Rahmi Tekin
Pages : 244-261
Doi:10.54600/igdirsosbilder.1246195
View : 27 | Download : 46
Publication Date : 2023-05-31
Article Type : Research Article
Abstract :Osmanlı Devleti’nde mahkemelerin görev ve yetki alanları oldukça geniş olup, bu alana girmeyen herhangi bir hukukî ihtilaf yok gibidir. Mahkeme kararları tarih belirtilerek sicil defterine yazılır ve taraflara bununla ilgili birer belge verilirdi. Osmanlı Devleti hâkimiyeti altında bulunan yerlerde, yargı işleminin âdil yapılabilmesi için o yerlere kâdı gönderilmiştir. Suriye arazisinin Osmanlı hâkimiyetine girmesinden sonra Şam, Humus, Hama ve Halep gibi merkezlere kâdı atanmıştır. Günümüze kadar intikal eden Halep Şer‘iyye (kâdı) sicillerinin ilki 956/1549 tarihlidir. Arapça olarak kaydedilen 1 numaralı şer‘iyye sicili çalışmamızın ana kaynağını oluşturmaktadır. Söz konusu sicilde üç bin üç yüz kırk sekiz belge bulunmaktadır. Bu sicilde Halep ve çevresinden, toplumun çeşitli kesiminden aralarındaki ihtilafı gidermek amacıyla birçok kişi mahkemeye müracaat etmiştir. Bunlar arasında; Yahudi, Hıristiyan, köylü, esnaf, tüccar, köle ve kadınlar bulunmaktadır. Kadınların mahkemeye yaptıkları müracaatların birçoğunun konusu nikâh, talak (boşanma), mehir, nafaka, vekâlet, ticarî ilişkiler, alacak verecek meselesi, berat-ı zimmet ve benzeri konulardan oluşmaktadır. Bu çalışmada, kendi haklarını savunan veya yaptığı işi tescil ettirmek amacıyla Halep Mahkemesi’ne başvuran kadınların durumu incelenecektir.Keywords : Halep, Şer\'iyye Sicilleri, Kadın, Halep Mahkemesi, Osmanlı Devleti