Gülten Akın Poetikası
Authors : Mustafa Okçul
Pages : 769-805
View : 11 | Download : 4
Publication Date : 2021-04-30
Article Type : Research
Abstract :Özet Modern Türk şiirinin ilk kadın sanatçılarından Gülten Akın, eril tahakküme dayalı zihniyetin gölgesinde filizlenen bir şairdir. Gülten Akın, sanat anlayışını kadın duyarlılığı ekseninde oluşturur. Geleneksel kadın algı ve rollere itiraz eden şair, iç âleminde yankılanan itirazlarını şiiri vasıtasıyla haykırmayı hedef edinir. Şairlik serüveninin ilk döneminde bireysel mevzuları, izlek olarak ele alır. Genç kızlık dönemi buhranları, yalnızlık, kente yabancılaşma, umut gibi mevzular, Gülten Akın’ın ilk dönem şiirini besleyen unsurlardır. 1960’lı yıllarla beraber sosyal sorunlara da yönelen sanatçının şiir evreninde toplumsal kutuplaşma, evrensel insanla ilgili izlekler belirir. Akın, toplumsal mevzuları politik söyleme kaymadan işler. Bu yüzden şiirlerinde sloganik bir üslup yoktur. 1980’li yıllar, Gülten Akın şiirinin yeniden bireysele yöneldiği üçüncü dönemdir. Akın; poetikasının bu son evresinde bireyi, zaman zaman ontolojik bağlamda ele almakla beraber şiirinin merkezine yaşlılık, yalnızlık, ölümü eklemleyerek insanı iler. Akın her üç döneminde de halk şiirinden beslenerek dil ve üslubunu şekillendirir. Gülten Akın; genel anlamda evrensel bireyin, özelde Anadolu kadınının/annenin iç âleminde iz bırakan, zihnini meşgul eden insana dair hassasiyetler çerçevesinde poetikasını oluşturur. Akın’ın şiirinde beliren özne, yaşadığı dönemle pek uyuşmaz. Bu yüzden yalnız, kırılgan, hassas ve itiraz halindedir. Toplumdan, mevcut düzenden, çağdan kaynaklı sıkıntı, ötelenme yaşayan öznenin ruhsal dünyasındaki devinimler, Gülten Akın şiirinin odak noktasını teşkil eder. Gülten Akın; poetikasını dönemin olumsuz olay, olgu ve anlayışının kadın vicdanında bıraktığı hasar bağlamında oluşturur. Bu çalışma, Gülten Akın’ın Şiiri Düzde Kuşatmak adlı kitabındaki açıklamaları doğrultusunda oluşturuldu.Keywords : Anahtar Kelimeler: Gülten Akın, şiir, poetika